Θέση της Ενωτικής Πρωτοβουλίας Μηχανικών Ηπείρου - Λευκάδας για τον ποδηλατόδρομο

Θέση της Ενωτικής Πρωτοβουλίας Μηχανικών Ηπείρου - Λευκάδας για τον ποδηλατόδρομο.

Η «KATAΣKEYH KYPIAΣ ΔIAΔPOMHΣ ΔIKTYOY ΠOΔHΛATOΔPOMOY Π.E. ΠPEBEZAΣ (IONIA ΔIAΔPOMH)», έργο κατασκευής ποδηλατόδρομου μήκους περίπου 58 Κm, από τον Παντοκράτορα της Πρέβεζας μέχρι την Αμμουδιά του Δήμου Πάργας, έχει προκαλέσει -κυρίως για το τμήμα του που κατασκευάζεται στο Μονολίθι- προβληματισμό και πλήθος αντιδράσεων από φορείς, συλλόγους και ομάδα πολιτών στην περιοχή της Πρέβεζας και έχει ενεργοποιήσει το δημόσιο διάλογο. 

Τον τελευταίο καιρό έχουν πραγματοποιηθεί:

- από την Πρωτοβουλία Πολιτών για τον Ποδηλατόδρομο, ανοιχτή συνέλευση, σύσκεψη με φορείς και δημόσιες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, 

- από τον Αντιπεριφερειάρχη Πρέβεζας, δημόσια ανακοίνωση μετά από ενημερωτική εκδήλωση, στην οποία μας έγινε γνωστό από δημοσιεύματα πως συμμετείχε και ο Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ Ηπείρου κι ο οποίος εξέφρασε σ΄ αυτή -προφανώς, καθώς δεν υπάρχει αντίστοιχη απόφαση του συλλογικού οργάνου διοίκησης- την προσωπική του άποψη,

- τοποθέτηση του Περιφερειάρχη Ηπείρου και όλων των παρατάξεων της αντιπολίτευσης σε συνεδρίαση της Περιφερειακής Επιτροπής,

- διατύπωση θέσης του ΣΑΔΑΣ Πρέβεζας για το έργο και αποστολή της στη Διοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ Ηπείρου και

- μονοθεματική Συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Πρέβεζας.

Επιπρόσθετα, στο επόμενο Περιφερειακό Συμβούλιο Ηπείρου θα πραγματοποιηθεί συζήτηση για το θέμα.

Απ' όλα αυτά, έχουν παρουσιαστεί στη δημοσιότητα απόψεις που υποστηρίζουν πως υπάρχουν αδειοδοτικές και εγκριτικές ελλείψεις ή/και λάθη στη διαδικασία ωρίμανσης του εν λόγω έργου πριν τη συμβασιοποίησή του. Με πιο κύριες:

ü πως ο ποδηλατόδρομος αντιστοιχεί στην με α/α 9 περίπτωση του Παραρτήματος ΙΙΙ της Υ.Α. με αριθμό ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/17185/1069/2022 και κατηγοριοποιείται στην 3^η Ομάδα: «Λιμενικά Έργα», είδος έργου: «Έργα ανάπλασης και διαμόρφωσης ακτής», κι επομένως θα έπρεπε να αντιμετωπισθεί ως Λιμενικό έργο στο τμήμα του Μονολιθίου, με συνακόλουθο αποτέλεσμα ότι το σύνολο του έργου θα όφειλε πριν τη δημοπράτησή του να έχει λάβει έγκριση περιβαλλοντικών όρων, 

ü πως τμήμα του χωροθετείται στον αιγιαλό, γεγονός απαγορευτικό για την κατασκευή του, 

ü πως πριν τη δημοπράτησή του θα έπρεπε να έχει λάβει θετική γνωμοδότηση από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, επειδή «Για κάθε οικοδομική εργασία σε απόσταση μικρότερη των εκατό (100) μέτρων από τη γραμμή παραλίας, ή με πρόσωπο σε Βασικό Εθνικό Οδικό Δίκτυο, ή με πρόσωπο σε Πρωτεύον Επαρχιακό Οδικό Δίκτυο ή με πρόσωπο σε δρόμο πλάτους μεγαλύτερου των είκοσι (20) μέτρων.» απαιτείται θετική γνώμη του Σ.Α. και το εν λόγω έργο καλύπτει τα ανωτέρω κριτήρια και 

ü πως δεν έχει λάβει τις αντίστοιχες προαπαιτούμενες εγκρίσεις από τη Δ/νση Δασών και την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου. 

Παράλληλα, έχουν δημοσιοποιηθεί και αντιδιαμετρικά αντίθετες απόψεις, που υπεραμύνονται της πληρότητας της αδειοδοτικής και διαγωνιστικής διαδικασίας στη βάση:

· πως η κατασκευή του έργου στο τμήμα του στο Μονολίθι, όπου καταλαμβάνει ζώνη της παραλίας, δεν αφορά Λιμενικό έργο, καθώς δεν πρόκειται για έργο που κατασκευάζεται ώστε να αναπλαστεί και να διαμορφωθεί η ακτή, αλλά για έργο Οδοποιίας (ποδηλατόδρομο)  τμήμα του οποίου κατασκευάζεται στην ακτή, κι ως τέτοιο κατηγοριοποιείται στην 1^η Ομάδα: «Έργα χερσαίων και εναέριων μεταφορών, Έργα Οδοποιίας» του Παραρτήματος Ι της Υ.Α. με αριθμό ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/17185/1069/2022 και με βάση την υποσημείωση (i) του αντίστοιχου Πίνακα απαλλάσσεται από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, καθώς τα χαρακτηριστικά του είναι τέτοια που δεν καθιστούν εφικτή την εξυπηρέτηση τετράτροχων οχημάτων, 

· πως το έργο δεν κατασκευάζεται στον αιγιαλό, αλλά σε έκταση που, με βάση και το Κτηματολόγιο, κείται εκτός των ορίων του αιγιαλού και χαρακτηρίζεται ως «παραλία»,

· πως η έννοια των οικοδομικών εργασιών δεν συνδέεται με τις εργασίες κατασκευής του συγκεκριμένου έργου οδοποιίας, κι επομένως δεν απαιτούνταν γνωμοδότηση του Σ.Α. και 

· πως ο Κύριος του έργου έχει λάβει πριν τη δημοπράτησή του όλες τις απαιτούμενες εγκρίσεις, μεταξύ αυτών και από την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου και από τη Δ/ση Δασών.

Την ΕΝΩΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Ηπείρου-Λευκάδας, ως παράταξη του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ηπείρου, αυτονόητα την απασχόλησε το θέμα. Έτσι -παράλληλα με την απόπειρα ενημέρωσης και τις ενδοπαραταξιακές διαδικασίες διαμόρφωσης θέσης από την πλευρά μας- στη συνεδρίαση της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ/ΤΗ στις 24/02/2025 προτείναμε να πραγματοποιηθεί όσο πιο άμεσα γίνεται κοινή συνεδρίαση στην Πρέβεζα της Δ.Ε. και της Νομαρχιακής Επιτροπής Πρέβεζας του ΤΕΕ/ΤΗ, με το αίτημα να επεξεργαστεί και η Ν.Ε. Πρέβεζας το θέμα και να ενημερώσει σχετικά τα μέλη της Δ.Ε., προκειμένου να ληφθεί Απόφαση του οργάνου. Η πρότασή μας έγινε ομόφωνα δεκτή και ο Πρόεδρος της Δ.Ε., την Παρασκευή που πέρασε, μας έκανε γνωστό τηλεφωνικά πως έχει προγραμματίσει την εν λόγω συνεδρίαση της Δ.Ε. για τις 17 Μαρτίου.

Κατόπιν των ανωτέρω αποφασίσαμε να δημοσιοποιήσουμε κάποια από τα σημεία της εισήγησης της παράταξής μας στην επικείμενη συνεδρίαση της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ/ΤΗ, επιχειρώντας μ' αυτόν τον τρόπο να συνεισφέρουμε στο δημόσιο διάλογο και ν' αποσαφηνίσουμε ορισμένα από τα ζητήματα που τον απασχολούν. 

Με βασική μέριμνα να τεθεί μια βάση εγκυρότητας στη διαμόρφωση άποψης και ένα πλαίσιο ρεαλισμού στον οδικό χάρτη για την όποια διεκδίκηση μεταβολής/βελτίωσης στοιχείων του έργου.

Εξ' αρχής διευκρινίζουμε πως για την παράταξή μας η διαφύλαξη και υπεράσπιση του θεσμοθετημένου ρόλου του ΤΕΕ ως Τεχνικού Συμβούλου της Πολιτείας και η διεύρυνση αυτού του ρόλου προκειμένου ο φορέας μας να είναι και Τεχνικός Σύμβούλος της Κοινωνίας, αποτελούν δομική βάση και διαρκή στόχευση. 

Η αυτονομία στη λειτουργία, τόσο των παρατάξεων του ΤΕΕ Ηπείρου, όσο και των οργάνων διοίκησής του, 

η ανεπηρέαστη διαμόρφωση επεξεργασμένων θέσεων που στηρίζονται αποκλειστικά στα αντικειμενικά τεχνικά δεδομένα και την επιστημονική και επαγγελματική γνώση και 

η εμμονή και προσήλωση στην αποφυγή εργαλειοποίησης, τόσο των παρατάξεων, όσο  και του επιστημονικού φορέα μας, είτε από το «σύστημα», είτε από το «κίνημα»,

είναι τα ελάχιστα βασικά προαπαιτούμενα για τη θωράκιση του θεσμικού ρόλου του ΤΕΕ Ηπείρου. Είναι τα ελάχιστα εχέγγυα για την ανάδειξη του σε σοβαρό, έγκυρο και αξιόπιστο δημόσιο συνομιλητή για θέματα της αρμοδιότητάς του, κι ως εκ τούτου σε χρήσιμο κοινωνικό εταίρο. 

Σε μια εποχή αποθέωσης του ιδιωτικού σε όλες του τις εκφάνσεις, σε μια περίοδο που κερδίζει  έδαφος η άποψη πως «όλα γίνονται» και πως «όλοι ίδιοι είναι», η υπεράσπιση της ορθής τήρησης των θεσμοθετημένων διαδικασιών και του ρόλου των θεσμών αποκτά ιδιαίτερη σημασία.

Κάτω απ' αυτό το πρίσμα οι παραπάνω -συνοπτικά εκτεθείσες- αντικρουόμενες μεταξύ τους απόψεις σχετικά με το έργο του ποδηλατόδρομου, στην περίπτωση που δεν βρεθεί ο κοινός τόπος για την εξομάλυνσή τους, συνιστούν «Διαφορές σε Θέματα Τεχνικής Φύσης», για την αντιμετώπιση των οποίων υπάρχει θεσμική πρόβλεψη δυνατότητας επίλυσής τους, μέσω συμφωνίας των "αντιδίκων μερών" για προσφυγή τους στη Μόνιμη Διαιτησία του ΤΕΕ, που διέπεται από τις γενικές διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής ∆ικονοµίας.

Καθώς όμως ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε το ρόλο της παράταξής μας στα τοπικά δρώμενα δεν έχει ως πρώτη προτεραιότητα τη «δικαστική επίλυση» των όποιων διαφορών, αλλά την εξάντληση όλων των περιθωρίων εύρεσης των τεχνικά άρτιων και υλοποιήσιμων λύσεων, θα επιδιώξουμε η εισήγηση της ΕΝΩΤΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Ηπείρου-Λευκάδας να γίνει και Απόφαση της ΔΕ του ΤΕΕ Ηπείρου και στη συνέχεια αυτή να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο προτροπής προς τον Κύριο του Έργου προκειμένου να προβεί στις απαραίτητες διορθωτικές ενέργειες διασκέδασης των κοινωνικών αμφιβολιών και αντιδράσεων, δίχως να διακυβεύεται η ολοκλήρωση της κατασκευής του συμβασιοποιημένου έργου. Εξάλλου, όλες οι πλευρές στο δημόσιο διάλογο διατείνονται πως επιθυμούν την κατασκευή του ποδηλατόδρομου.

Σ' αυτήν την κατεύθυνση θα ξεκινήσουμε -αναπόφευκτα- με κάποιους όρους κατανόησης των διαδικασιών και των εμπλεκόμενων φορέων στην παραγωγή Δημοσίων Έργων:

1. Τα Δημόσια Έργα, γενικά, είναι έργα υποδομής, που καλύπτουν βασικές ανάγκες του κοινωνικού συνόλου, για την κατασκευή τους απορροφάται δημόσιο χρήμα και αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του λαού. Ως τέτοια, εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και η επιτυχής εκτέλεσή τους δεν αφορά μόνο τους εμπλεκόμενους στην μελέτη και κατασκευή τους αλλά αφορά όλους μας.

2.  Τα Δημόσια Έργα έχουν κανόνες και διαδικασίες, εκτελούνται στη βάση ενός πλήρους και δαιδαλώδους νομοθετικού καθεστώτος, που διέπει την ανάθεση και εκτέλεση Δημοσίων Συμβάσεων. Με συμβαλλόμενα μέρη τον εκάστοτε δημόσιο φορέα, που χαρακτηρίζεται ως Κύριος του Έργου (εν προκειμένω η Περιφέρεια Ηπείρου/Π.Ε. Πρέβεζας) και την εκάστοτε εργοληπτική επιχείρηση που προκύπτει από διαγωνιστική διαδικασία και χαρακτηρίζεται ως Ανάδοχος κατασκευής.

3.  Ο χαρακτηρισμός ενός Δημόσιου Έργου ως Οικοδομικό, Υδραυλικό, Οδοποιίας, Λιμενικό, Πρασίνου κ.ο.κ. δεν αποδίδεται σε αυτό κατά το δοκούν, αλλά με βάση το φυσικό του αντικείμενο (τις εργασίες που απαιτούνται για την κατασκευή του) όπως αυτό προκύπτει από την μελέτη του και από την ποσοστιαία συνεισφορά της δαπάνης των εργασιών κατασκευής του στο σύνολο του προϋπολογισμού του έργου, ο οποίος συντάσσεται κάνοντας χρήση των αντίστοιχων με τον χαρακτηρισμό τιμολογίων δημοσίων έργων. Ανάλογα καθορίζονται οι κατηγορίες και τάξεις εργοληπτικών πτυχίων που θα κληθούν να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό. Το συγκεκριμένο έργο έχει χαρακτηρισθεί και δημοπρατηθεί ως έργο Οδοποιίας.

4. Η Σύμβαση, πέρα από τη γραπτή συμφωνία μεταξύ Κυρίου του Έργου και Αναδόχου, περιλαμβάνει -ως αναπόσπαστο τμήμα- και τα σχέδια, τεύχη και προδιαγραφές της συγκεκριμένης κατασκευής. Οι όροι της είναι συγκεκριμένοι και δεσμευτικοί για τα δύο αντισυμβαλλόμενα μέρη. Με καθορισμένα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, και της Περιφέρειας Ηπείρου και της εργοληπτικής επιχείρησης, που απορρέουν απ' αυτή, τόσο για την υλοποίηση της Σύμβασης, όσο και για ενδεχόμενη λύση της.

5. Η κατασκευή του Δημόσιου Έργου -και ιδίως ζητήματα που αφορούν τους όρους της Σύμβασης κατασκευής- εποπτεύονται από την Προϊσταμένη Αρχή (εν προκειμένω την Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Ηπείρου), ενώ η Τεχνική Υπηρεσία του Κυρίου του Έργου, που χαρακτηρίζεται ως Διευθύνουσα Υπηρεσία (εν προκειμένω το Τμήμα Συγκοινωνιακών Έργων της Δ/νσης Τεχνικών Έργων της Π.Ε. Πρέβεζας) έχει ως αποκλειστική αρμοδιότητα την επίβλεψη (παρακολούθηση, έλεγχο και διοίκηση) των συμβασιοποιημένων εργασιών κατασκευής.

6.  Για το υπό συζήτηση έργο έχουν ολοκληρωθεί οι διαγωνιστικές διαδικασίες, έχει υπογραφεί Σύμβαση και υπάρχει εν εξελίξει εργολαβία κατασκευής σύμφωνα με την υπογραφείσα Σύμβαση, λύση της οποίας μπορεί -γενικά- να συμβεί:

α) από την πλευρά της Προϊσταμένης Αρχής στην περίπτωση που ο Ανάδοχος δεν τηρεί όρους της (μετά από διαδικασία που εφαρμόζει η Διευθύνουσα Υπηρεσία και προσδιορίζεται στον Ν. 4412/16 όπως αυτός τροποποιήθηκε και ισχύει)

β) από την πλευρά του Αναδόχου, με ειδική δήλωση διακοπής εργασιών και

γ) με δικαστική εντολή (ασφαλιστικά μέτρα).

7.  Το εν λόγω έργο είναι συγχρηματοδοτούμενο και κατασκευάζεται με κονδύλια του ΠΔΕ του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η ένταξή του στο συγκεκριμένο πρόγραμμα χρηματοδότησης έχει δεσμευτικό χαρακτήρα, τόσο όσον αφορά την υλοποίηση των στοιχείων των μελετών, όσο και το είδος και το ύψος των δαπανών, όπως αυτά αποτυπώνονταν στην υποβληθείσα -από την Περιφέρεια Ηπείρου- πρόταση ένταξης. Έτσι, οποιαδήποτε μεταβολή στοιχείων, χαρακτηριστικών ή/και ποσοτήτων του εν εξελίξει έργου (λ.χ. διαφορετική χωροθέτηση επιμέρους τμημάτων του έργου, υλικά κατασκευής κ.ο.κ.) τυχόν αποφασισθεί από την Περιφέρεια Ηπείρου υπόκειται στην αξιολόγηση και υποχρεωτική συναίνεση της Διαχειριστικής Αρχής του προγράμματος χρηματοδότησης (εν προκειμένω το κεντρικό ΤΕΕ) και πάντα σύμφωνα με τον Νόμο 4412/2016, που ρυθμίζει τις Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών.

Παραθέτουμε τις βασικές προϋποθέσεις τροποποίησης στοιχείων ενός έργου δίχως ο φορέας του να επωμισθεί πρόσθετο κόστος:

i. Μη ουσιώδης τροποποίηση (άρθρο 132 Ν.4412/2016): 

Η τροποποίηση δεν πρέπει να αλλάζει τη συνολική φύση της σύμβασης και δεν πρέπει να επηρεάζει θεμελιώδη χαρακτηριστικά του έργου. 

ii. Χρήση απρόβλεπτων περιστάσεων (άρθρο 132 παρ. 1γ):

Αν προκύψουν αντικειμενικά απρόβλεπτες περιστάσεις που καθιστούν αναγκαία την αλλαγή της χάραξης χωρίς αύξηση κόστους, μπορεί να γίνει αναπροσαρμογή εντός των ορίων της σύμβασης. 

iii. Αξιοποίηση των ήδη συμβασιοποιημένων ποσοτήτων:

Αν η σύμβαση επιτρέπει εσωτερικές ανακατανομές ποσοτήτων (π.χ. αντικατάσταση ενός τύπου εργασιών με άλλο ισοδύναμο), τότε μπορεί να γίνει προσαρμογή χωρίς πρόσθετο κόστος. 

iv. Προβλεπόμενοι μηχανισμοί ευελιξίας στη σύμβαση:

Εάν υπάρχουν όροι στη σύμβαση που επιτρέπουν μικρές μεταβολές εντός του φυσικού αντικειμένου, χωρίς αναθεώρηση της αρχικής σύμβασης.

8.  Σε όλα τα έργα δημόσιου συμφέροντος και προστασίας του περιβάλλοντος κοινός τόπος θα έπρεπε να είναι ότι απαιτείται εκτεταμένη και ουσιαστική διαβούλευση, η οποία για το συγκεκριμένο έργο δεν πραγματοποιήθηκε, καθώς κάτι τέτοιο δεν είναι θεσμοθετημένο. Έτσι, η διαβούλευση επαφίεται στην πολιτική επιλογή του εκάστοτε Κυρίου του Έργου και άπτεται της αντίληψής του σχετικά με τη λογική του συλλογικού συμμετοχικού σχεδιασμού των τεχνικών έργων και του Κοινωνικού Προϋπολογισμού. Αυτό συνιστά κατά τη γνώμη μας σοβαρό θεσμικό κενό, με την άποψη να ενισχύεται κι από τη σημερινή εξέλιξη του εξεταζόμενου έργου, που:

a) σε κάθε περίπτωση επηρεάζει και μεταβάλλει την εικόνα και τα λειτουργικά χαρακτηριστικά ενός δημόσιου κοινόχρηστου χώρου (χαρακτηρισμένος ως τέτοιος από τη στιγμή που έχει καθοριστεί θεσμικά ως «παραλία») σε μια μεγάλη έκταση -περί τα 3 km μήκος στο παράκτιο μέτωπο της περιοχής του Μονολιθίου, η οποία πέρα από το φυσικό της κάλλος (χαρακτηρισμένο «αισθητικό άλσος»)- συνιστά τόπο αναφοράς για την τοπική κοινωνία, έντονα ενσωματωμένο διαχρονικά στην κοινωνική λειτουργία και τη θερινή αναψυχή όχι μόνο των κατοίκων της περιοχής αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Ηπείρου,  

b) χωροθετείται σε μεγάλο μήκος του εκατέρωθεν της υφιστάμενης Ε.Ο. Πρέβεζας – Ηγουμενίτσας, καταλαμβάνοντας εκτάσεις της ζώνης απαλλοτρίωσής της πλησίον των ορίων της Εθνικής Οδού και όχι πλησίον των ορίων της απαλλοτρίωσης, δυσχεραίνοντας έτσι τεχνικά, γραφειοκρατικά και οικονομικά την επιδιωκόμενη μελλοντική μετατροπή της Ε.Ο. σε σύγχρονο αυτοκινητόδρομο, κάτι που αποτελεί πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας, αλλά και πάγια θέση και διεκδίκηση της παράταξής μας.

Ο χωρικός σχεδιασμός για τέτοιου είδους και σημασίας έργα θα όφειλε να είναι συμμετοχικός και η διαβούλευση εξαντλητική, ούτως ώστε να προλαμβάνονται καταστάσεις όπως οι σημερινές, όπου εκ των υστέρων διατυπώνονται διαφωνίες, εγείρονται αντιδράσεις, επιπτώσεις κρίνονται με βάση ήδη κατασκευασμένα τμήματα του έργου και στο στενό περιθώριο που δημιουργεί η συμβασιοποίηση της κατασκευής αναζητούνται λύσεις.

Ενδεικτικά αναφέρονται κάποια από τα ζητήματα που σήμερα φέρονται να χρήζουν διευκρινίσεων, να αποτελούν αντικείμενο δημόσιου προβληματισμού και κριτικής και να αποτελούν πεδίο αντιπαραθέσεων, ενώ θα μπορούσαν όλα αυτά να έχουν αποφευχθεί μέσω έγκαιρης και ουσιαστικής διαβούλευσης:

o η χάραξη του έργου και η κατασκευή του ποδηλατόδρομου εκατέρωθεν, αλλά και σε μεγάλα τμήματα επί της προαναφερθείσας Ε.Ο., που έχει εγείρει προβληματισμό για την ασφάλεια των χρηστών του, τα κριτήρια όδευσής του και τον τρόπο σύνδεσης των τμημάτων του,

o η λειτουργική μείωση της διατομής τμήματος δημοτικής οδού στον Παντοκράτορα -και ο αντίστοιχος προβληματισμός για την ασφάλεια των χρηστών της -, η οποία πραγματοποιήθηκε μέσω της τοποθέτησης τσιμεντένιων στηθαίων JERSEY ως διαχωριστικών της οδού και του ποδηλατοδρόμου, ο οποίος και θα καταλαμβάνει τμήμα της,

o η αντίστοιχη και με ανάλογο τρόπο μείωση του εύρους της ζώνης κατάληψης της Ε.Ο. Πρέβεζας - Ηγουμενίτσας στο ύψος του ΝΙΚΟΠΟΛΙΣ CLUB και μέχρι τα όρια του Καναλίου,

o η επιλογή των JERSEY ως διαχωριστικά,

o η χάραξη του έργου και η επιλογή κατασκευής τμήματος του σε ζώνη η οποία είναι χαρακτηρισμένη και αποτυπωμένη στο Εθνικό Κτηματολόγιο ως «παραλία», με αντίστοιχη μείωση του λειτουργικού εύρους της (στο Μονολίθι),

o η αξιολόγηση της αναγκαιότητας εκπόνησης ακτομηχανικής μελέτης στην περιοχή του Μονολιθίου, η οποία αν και δεν αποτελεί προ απαιτούμενη μελέτη με βάση τον χαρακτηρισμό του έργου ως έργο Οδοποιίας, θα εξάλειφε τις αμφιβολίες και ανησυχίες περί βιωσιμότητας του έργου,

o η αποσαφήνιση κατασκευής του έργου εντός ή εκτός ζώνης αιγιαλού,

o η παντελής έλλειψη υποδομών υποστήριξης ποδηλατοδρόμου όπως, ενδεικτικά, σημεία σκίασης (για τους θερινούς μήνες) και σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών ποδηλάτων.

9.  Η ενσωμάτωση της κουλτούρας χρήσης του ποδηλάτου ως εναλλακτικού μέσου μεταφοράς και η συνακόλουθη κατασκευή τεχνικά άρτιων και ασφαλών ποδηλατοδρόμων, για την ΕΝΩΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Ηπείρου-Λευκάδας θεωρείται δεδομένη. Εξίσου δεδομένο είναι το γεγονός πως το Δημόσιο Έργο δεν πρέπει να κατασκευάζεται με στόχο απλά να κατασκευασθεί για να απορροφηθούν τα κατά περίπτωση διαθέσιμα κονδύλια. Πρέπει να αποτελεί τμήμα υλοποίησης ενός ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδιασμού του Κυρίου του Έργου, να εξυπηρετεί τη σκοπιμότητα βελτίωσης/ολοκλήρωσης των υποδομών και κάλυψης των κοινωνικών αναγκών. Και καθώς, σε αντιδιαστολή με το ιδιωτικό, το Δημόσιο Έργο χρησιμοποιείται από το κοινωνικό σύνολο, στοχεύει στο να έχει ως ωφελούμενους όλους τους χρήστες του. Από τη στιγμή που υπάρχει έντονη αρνητική κριτική από μεγάλο αριθμό μελλοντικών χρηστών του έργου, ο Κύριος του Έργου οφείλει να σταθμίσει την κριτική τους, κι αν την αξιολογήσει ως εύλογη να επανεξετάσει τους σχεδιασμούς του και να διερευνήσει τις δυνατότητες θεραπείας.

10. Μεταβολή/τροποποίηση του φυσικού αντικειμένου του έργου σήμερα είναι εφικτή, ασχέτως του γεγονότος πως σ΄ αυτήν τη φάση δεν υπάρχουν από την πλευρά της Περιφέρειας Ηπείρου οι απόλυτοι βαθμοί ελευθερίας, καθώς το έργο είναι συμβασιοποιημένο και συγχρηματοδοτούμενο και η εργολαβία κατασκευής του είναι σε εξέλιξη. Έτσι, οι όποιες αλλαγές κριθούν ως απαραίτητες προαπαιτούν όχι μόνο τη σχετική  Απόφαση της Περιφέρειας αλλά και τη σύμφωνη γνώμη της αντίστοιχης Διαχειριστικής Αρχής, εφόσον:

- Ο Ανάδοχος έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει τμήμα των προϋπολογισμένων εργασιών σε άλλο σημείο χωρίς να αλλάζει το κόστος. 

- Υπάρχει αποφυγή εργασιών που είχαν υψηλό κόστος και αντικατάστασή τους με άλλες χαμηλότερου κόστους ώστε να μπορεί να επιτευχθεί εξισορρόπηση. 

- Οι αλλαγές είναι εντός των περιθωρίων της αρχικής μελέτης και δεν απαιτούν νέα χρηματοδότηση, οπότε μπορεί να προχωρήσει η τροποποίηση χωρίς νέα διαδικασία ανάθεσης. 

Στη περίπτωση που η αλλαγή της χάραξης προϋποθέτει νέες εργασίες που αυξάνουν το κόστος ή διαφοροποιούν τη φύση του έργου, τότε πιθανόν να απαιτηθεί τροποποιητική σύμβαση ή/και  νέα διαγωνιστική διαδικασία.

Εν κατακλείδι, τα Δημόσια Έργα πρέπει να υπηρετούν τον πολίτη και να ενσωματώνονται στο Δημόσιο Χώρο με τρόπο συμβατό με τις κοινωνικές, λειτουργικές και περιβαλλοντικές ανάγκες και απαιτήσεις των τοπικών κοινωνιών, κάτι που στην συγκεκριμένη περίπτωση, κυρίως για την περιοχή του Μονολιθίου, φέρεται να μη συμβαίνει, κι έτσι θα πρέπει να εξαντληθούν από την πλευρά της Περιφέρειας Ηπείρου με εντατικό τρόπο όλες οι δυνατότητες αλλαγής χάραξης, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο το σύνολο του έργου, ούτως ώστε το εξεταζόμενο έργο να αποτελέσει το εφαλτήριο για να ξαναγίνει η Πρέβεζα η πόλη του ποδηλάτου όπως καυχιόταν ότι ήταν πριν μερικές δεκαετίες.

Άρτα, 11 Μαρτίου 2025

Για την ΕΝΩΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Ηπείρου-Λευκάδας

Γιώργος Παππάς

Χημικός Μηχανικός

Μέλος της Δ.Ε., πρώην Πρόεδρος του ΤΕΕ Ηπείρου