GBR Consulting: «Η Ελλάδα δεν έχει όραμα για τον τουρισμό της»

Παρά την εντυπωσιακή πορεία του ελληνικού τουρισμού την τελευταία δεκαετία, με συνεχείς αυξήσεις αφίξεων και εσόδων, το ερώτημα που τίθεται πλέον με επιτακτικότητα είναι ένα: πού πάει ο ελληνικός τουρισμός; Σύμφωνα με ανάλυση της GBR Consulting, η απουσία ενός συγκροτημένου, μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδίου αποτελεί το πιο αδύναμο σημείο του ελληνικού τουριστικού μοντέλου — και ενδεχομένως τον μεγαλύτερο κίνδυνο για το μέλλον του.

Στην έκθεση της εταιρείας, η οποία δημοσιεύεται στο τελευταίο τριμηνιαίο newsletter, διατυπώνεται με σαφήνεια ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει ακόμη ένα καθορισμένο όραμα για τον τουρισμό: μια μακροπρόθεσμη επιδίωξη, ένα επιθυμητό μέλλον, που να υποστηρίζεται από μια σύγχρονη στρατηγική ικανή να υλοποιήσει το όραμα αυτό.

Ο τουρισμός «τρώει» την εικόνα της Ελλάδας

Όπως σημειώνει η GBR Consulting, η τρέχουσα πορεία ανάπτυξης όχι μόνο δεν προστατεύει τα στοιχεία που καθιστούν την Ελλάδα ελκυστική, αλλά τα διαβρώνει: από τις πιέσεις που δέχονται οι τοπικές κοινωνίες και το περιβάλλον, έως την υπερτουριστικοποίηση ιστορικών προορισμών και την αλλοίωση της πολιτιστικής ταυτότητας.

• Ο τουρισμός, τονίζει η μελέτη, πρέπει να υπηρετεί τις τοπικές κοινωνίες — και όχι να τις εκτοπίζει. Να υποστηρίζει τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς — και όχι να τη «σβήνει» στο όνομα της εμπορικότητας.

Τα σωστά «υλικά» υπάρχουν

Η Ελλάδα έχει όλα τα απαραίτητα πλεονεκτήματα: ένα μοναδικό μωσαϊκό τοπίων, ζωντανές παραδόσεις, τοπικές γαστρονομίες, έντονες περιφερειακές ταυτότητες, έναν φιλόξενο πληθυσμό και μια ισχυρή διεθνή τουριστική εικόνα. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η GBR Consulting, η κατεύθυνση που έχει ακολουθηθεί έως σήμερα απαιτεί ριζικές, συντονισμένες και επιβαλλόμενες διορθώσεις.

10 προτάσεις για μια νέα στρατηγική

Η μελέτη προτείνει συγκεκριμένα βήματα για την οικοδόμηση μιας βιώσιμης, μακροπρόθεσμης στρατηγικής:

1. Καθορισμός εθνικών στόχων και προτεραιοτήτων με μετρήσιμο τρόπο.

2. Αποτελεσματική μέτρηση της συνολικής επίδρασης του τουρισμού, όχι μόνο οικονομικής αλλά και κοινωνικής, περιβαλλοντικής και πολιτιστικής.

3. Ολοκλήρωση και εφαρμογή των χωροταξικών σχεδίων, τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο.

4. Προώθηση έργων με θετικό αποτύπωμα βιωσιμότητας.

5. Αναδιάρθρωση και επανατοποθέτηση προορισμών με γνώμονα την ποιότητα, όχι την ποσότητα.

6. Αποτελεσματική κατανομή δικαιωμάτων ανάπτυξης.

7. Περιορισμός της ανεξέλεγκτης εξάπλωσης των βραχυχρόνιων μισθώσεων.

8. Εφαρμογή περιβαλλοντικών, κοινωνικών και πολιτιστικών κανόνων με συνέπεια.

9. Αναβάθμιση κρίσιμων υποδομών (μεταφορές, ύδρευση, αποχέτευση, διαχείριση απορριμμάτων).

10. Αξιοποίηση τουριστικών φόρων για ενίσχυση δράσεων αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

Αν όχι τώρα, πότε;

Όπως τονίζει η GBR Consulting, κάθε καθυστέρηση καθιστά την αλλαγή πορείας δυσκολότερη. Αν η Ελλάδα συνεχίσει στον ίδιο δρόμο, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η υπόσχεση του τουριστικού της brand να αποδειχθεί κενή περιεχομένου.

Ο ρόλος των DMMOs και των επενδυτών

Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της επόμενης μέρας καλούνται να παίξουν οι οργανισμοί διαχείρισης προορισμών (DMMOs), οι οποίοι κάνουν την εμφάνισή τους σε διάφορες περιοχές της χώρας. Όμως για να λειτουργήσουν ουσιαστικά, απαιτούν ένα ξεκάθαρο εθνικό όραμα, ισχυρό ρυθμιστικό πλαίσιο και επαρκείς πόρους.

Παράλληλα, και οι επενδυτές και οι χρηματοδότες έχουν κρίσιμο ρόλο: αν ευθυγραμμίσουν τα έργα τους με μια μακροπρόθεσμη στρατηγική, όχι μόνο θα διασφαλίσουν τις επενδύσεις τους αλλά και θα δημιουργήσουν αξία για τις τοπικές κοινωνίες και το περιβάλλον.

Το διακύβευμα

Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας της, αλλά η απουσία ενός σαφούς, συντονισμένου και βιώσιμου πλαισίου απειλεί την ίδια της την τουριστική υπόσταση. Το ερώτημα δεν είναι πλέον αν χρειάζεται στρατηγική — αλλά πότε και με ποιο σχέδιο θα τη διαμορφώσει και θα την εφαρμόσει.

tornonews