Η ΛΑ. ΣΥ. Περιφέρειας Ηπείρου για τις Μονάδες Καύσης Απορριμμάτων

Το σχέδιο των 6 Μονάδων Καύσης συνδιαμορφώθηκε σε πολύμηνη διαβούλευση με την “αγορά”, όπως η ίδια η κυβέρνηση διατυμπανίζει και προβλέπει τις ακόλουθες περιοχές: Ροδόπη ή Ξάνθη, Κοζάνη, Αρκαδία ή Αχαΐα ή Ηλεία, Αττική, Βοιωτία και Ηράκλειο Κρήτης. Το σημείο χωροθέτησης των μονάδων όπως απροκάλυπτα είπε ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, κ. Γραφάκος “θα προτείνουν οι ανάδοχοι των μονάδων”! Ωστόσο και παρά τη συμφωνία κυβέρνησης βιομηχάνων, το περιφερειακό συμβούλιο κλήθηκε να γνωμοδοτήσουν για τη Μελέτη, με την απόφασή του να μην είναι δεσμευτικη για την κυβέρνηση.

Οι μονάδες καύσης δεν είναι κάτι καινούριο, αντίθετα προωθούνται χρόνια τώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο της “στρατηγικής για τη διαχείριση αποβλήτων”, όπου η καύση αποβλήτων ορίζεται ως “ενεργειακή αξιοποίηση” και εντάσσεται μάλιστα στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (!).

Η κυβέρνηση της ΝΔ διαμόρφωσε το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΕΣΔΑ) του 2020, που επικαιροποίησε το 2023, στην κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με την οποία “η παραγωγή ενέργειας ή και θερμότητας από υπόλειμμα απορριμμάτων δεν είναι αντίθετη στις κοινοτικές αρχές”. Το δρόμο για την καύση είχε ανοίξει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με το ΕΣΔΑ 2015 για την καύση απορριμμάτων στις τσιμεντοβιομηχανίες και όχι μόνο.   

Σήμερα υπάρχουν περισσότερες από 500 τέτοιες μονάδες καύσης σε χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καίνε 58 εκατομμύρια τόνους το χρόνο και υπάρχουν ευρήματα επιστημονικών μελετών που εντοπίζουν τεράστιους κινδύνους για την υγεία του λαού και το περιβάλλον, καθώς εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα ιδιαίτερα επικίνδυνοι – καρκινογόνοι εισπνεύσιμοι αέριοι ρύποι (διοξίνες, φουράνια μικροσωματίδια κ.α.) και ταυτόχρονα μολύνεται η τροφική αλυσίδα.           

Η επιχειρηματολογία της κυβέρνησης ότι τελικά το υγειονομικό – περιβαλλοντικό ισοζύγιο θα είναι θετικό γιατί θα καίγονται μόνο τα υπολείμματα των μονάδων ανακύκλωσης είναι τεράστιο ψέμα : Οι μονάδες καύσης είναι εργοστάσια που θα πρέπει να τροφοδοτούνται διαρκώς με σκουπίδια, 24 ώρες το 24ωρο, για να μη διακόπτεται η λειτουργία τους και να μην πέσει η “παραγωγή ενέργειας”. Άρα θα καίνε και σύμμεικτα απορρίμματα (τα σκουπίδια όπως πετιούνται στους κάδους σκουπιδιών).           

Επίσης, οι μονάδες καύσης, πέρα από τα υπολείμματα των μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) και των μονάδων ανάκτησης ανακύκλωσης απορριμμάτων (ΜΑΑ), θα καίνε και μεγάλες ποσότητες “απορριμματογενών καυσίμων”, γνωστών και ως RDF/SRF, που στο μεγαλύτερο μέρος τους αποτελούνται από ανακυκλώσιμα υλικά (χαρτιά – χαρτόνια, πλαστικά κ.α.). Επί της ουσίας η προώθηση της καύσης αποβλήτων θα είναι η “ταφόπλακα” της ήδη αναιμικής ανακύκλωσης.     

Η κατασκευή εργοστασίων καύσης δεν συνεπάγεται την κατάργηση συλλήβδην των Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων και Υπολειμμάτων (ΧΥΤΑ και ΧΥΤΥ). Αντίθετα πολλοί θα παραμείνουν για την περίπτωση διακοπής λειτουργίας των μονάδων καύσης, ή των εργοστασίων επεξεργασίας που τις τροφοδοτούν.

Το γεγονός ότι στο «Τεύχος Ανάλυσης Επιλογών» αναφέρεται ότι κάθε μονάδα καύσης θα εξυπηρετείται από τον δικό της ΧΥΤΥ αλλά δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη στη μελέτη μας δημιουργεί βάσιμους προβληματισμούς για σχεδιασμούς επιστροφής της επικίνδυνης καθιζάνουσας τέφρας και ταφής της στην Ήπειρο.

Εκτός από τις περιβαλλοντικές και υγειονομικές συνέπειες όμως θα αυξηθεί το χαράτσι που ούτως ή άλλως πλήρωναν τα λαϊκά στρώματα για τη μεταφορά του υπολείμματος από το εργοστάσιο επεξεργασίας (Ελευθεροχώρι) στο ΧΥΤΥ (Ελληνικό) αφού η μεταφορά πλέον θα γίνεται από το Ελευθεροχώρι στην Κοζάνη. Μαζί όμως θα δημιουργηθεί νέο χαράτσι (τέλος εισόδου) για την καύση του υπολείμματος στη Μονάδα Καύσης και ακόμα ένα νέο χαράτσι για την μεταφορά της καθιζάνουσας τέφρας στο χώρο ταφής όπου και αν είναι αυτό. 

Σήμερα υπάρχουν οι δυνατότητες, με την άνοδο της τεχνολογίας και την εξέλιξη της επιστήμης, να υπάρχει φιλολαϊκή διαχείριση των απορριμμάτων σε όφελος του λαού από έναν ενιαίο κρατικό φορέα, στο πλαίσιο ενός ριζικά διαφορετικού δρόμου ανάπτυξης, όπου κριτήριο θα είναι η προστασία της υγείας των ανθρώπων και του περιβάλλοντος.

Εδώ και τώρα χρειάζεται να δυναμώσει ο αγώνας του εργατικού-λαϊκού κινήματος ενάντια στο κυβερνητικό σχέδιο για τη δημιουργία 6 μονάδων καύσης, κόντρα στα κριτήρια και τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διαχείριση των απορριμμάτων.

Διεκδικούμε:

·       Να αποσυρθεί η ΣΜΠΕ για τις 6 μονάδες καύσης και να σταματήσει κάθε σχεδιασμός που προωθεί την καρκινογόνα καύση.

·   Επεξεργασία των απορριμμάτων με επίκεντρο την ουσιαστική ανακύκλωση / κομποστοποίηση, με διαλογή στην πηγή ανακυκλώσιμων υλικών και βιοαποβλήτων και με δραστικό περιορισμό της υγειονομικής ταφής.

·   Διασφάλιση επαρκούς κρατικής χρηματοδότησης για τη διαχείριση αποβλήτων με φορολόγηση του κεφαλαίου και κατάργηση όλων των χαρατσιών για τον λαό.

·    Η υλοποίηση των έργων επεξεργασίας και τελικής διάθεσης των αποβλήτων να γίνεται από κρατικό φορέα που θα λειτουργεί με γνώμονα το σύνολο των λαϊκών αναγκών και όχι το καπιταλιστικό κέρδος. Κατάργηση κάθε είδους ιδιωτικοποίησης και επιχειρηματικής δραστηριότητας στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων.

·     Ο σχεδιασμός και η χωροθέτηση των υποδομών να γίνεται με κριτήριο την προστασία της υγείας και της ποιότητας ζωής των κατοίκων και της προστασίας του περιβάλλοντος.

·   Να αποσυρθούν το Εθνικό Σχέδιο (ΕΣΔΑ) και τα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) και τα νέα να εκπονηθούν με βάση τους άξονες του παραπάνω πλαισίου.

Δεν παζαρεύουμε την υγεία μας, την ίδια μας τη ζωή!