Συμφωνία ExxonMobil, Energean και Helleniq Energy για γεώτρηση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο

Η πρώτη στην Ελλάδα μετά από 40 χρόνια

Η ερευνητική γεώτρηση Ασωπός-1 θα εξετάσει έναν πιθανό ταμιευτήρα ανθρακικών πετρωμάτων σε βάθος 4000 μ και αφορά δυνητικό κοίτασμα περίπου 200 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου

Συμφωνία για συμμετοχή της ExxonMobil με μερίδιο 60 % στην Κοινοπραξία Energean – Helleniq Energy που έχει τα δικαιώματα έρευνας υδρογονανθράκων στο «οικόπεδο 2» στο Ιόνιο με επόμενο βήμα την υλοποίηση – για πρώτη φορά μετά από 40 χρόνια – ερευνητικής γεώτρησης υπεγράφη σήμερα στο πλαίσιο της διακυβερνητικής διατλαντικής συνεργασίας για την ενέργεια (P-TEC).

Σημειώνεται ότι η τελευταία φορά που εκτελέστηκε εξερευνητική γεώτρηση στο θαλάσσιο χώρο για την ανακάλυψη νέου κοιτάσματος ήταν οι δύο γεωτρήσεις Νηρέας-1 και Ολυμπία-1 στα ανοικτά του Θερμαϊκού κόλπου το 1986.

Η συμφωνία υπεγράφη παρουσία των υπουργών Ενέργειας των ΗΠΑ Κρις Ράιτ, Εσωτερικών (και επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας) Νταγκ Μπέργκαμ, Περιβάλλοντος – Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου και της πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα Κίμπερλι Γκιλφόιλ.

Τη συμφωνία υπέγραψαν ο αντιπρόεδρος για τις διεθνείς ερευνητικές δραστηριότητες (Global Exploration) της ExxonMobil, Τζον Άντριλ, ο διευθύνων σύμβουλος της Helleniq Energy, Ανδρέας Σιάμισιης, και ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Energean, Μαθιός Ρήγας.

«Έχουμε ερευνητική δραστηριότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και την επεκτείνουμε στην Ελλάδα», τόνισε στην ομιλία του ο κ. Αρντιλλ ο οποίος στάθηκε επίσης στη σημασία της εκμετάλλευσης εγχώριων πηγών ενέργειας για τη μείωση του κόστους την ασφάλεια εφοδιασμού, την υποστήριξη της τεχνητής νοημοσύνης και την ανάπτυξη.

Ο κ. Μαθιός δήλωσε υπερήφανος για τη συμμετοχή της αμερικανικής πολυεθνικής στο «οικόπεδο 2» στο οποίο όπως σημείωσε, «εργαζόμαστε από το 2020 και έχει την προοπτική να κάνει την Ελλάδα ανεξάρτητη. Με την στήριξη των ΗΠΑ θα κάνουμε την πρώτη γεώτρηση μετά από 40 χρόνια, είναι καιρός η Ελλάδα να βρει τις δικές της πηγές εφοδιασμού με φυσικό αέριο». Προσδιόρισε, δε, χρονικά τη γεώτρηση στο 2026-2027.

Ο κ. Σιάμισιης τόνισε ότι το «οικόπεδο 2» είναι το πιο ώριμο και περνά στην επόμενη φάση εξερεύνησης. Έκανε επίσης λόγο για μεγάλο βήμα τόσο για την Κοινοπραξία αλλά και για την Ελλάδα και την Ευρώπη συνολικά.

Το Block 2

Το Οικόπεδο 2 αποτελεί την πλέον ώριμη παραχώρηση για τη διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης, προκειμένου να διαπιστωθεί η ύπαρξη αξιοποιήσιμου κοιτάσματος υδρογονανθράκων με πιθανότητες επιτυχίας της τάξης του 15-18% (Υψηλό Ρίσκο – Υψηλή Απόδοση). Τυπικά, η δέσμευση για την πραγματοποίηση ερευνητικής γεώτρησης θα πρέπει να έχει ληφθεί έως τον Μάρτιο του 2026 προκειμένου να υποβληθεί επίσημα το αίτημα μετάβασης στην επόμενη (δεύτερη) ερευνητική περίοδο προς την ΕΔΕΥΕΠ. Η διενέργειά της, εφόσον προχωρήσουν ομαλά οι απαιτούμενες αδειοδοτικές διαδικασίες, είναι εφικτή μέσα στην επόμενη διετία.

Η ερευνητική γεώτρηση Ασωπός-1 θα εξετάσει έναν πιθανό ταμιευτήρα ανθρακικών πετρωμάτων σε βάθος 4000 μ και αφορά δυνητικό κοίτασμα περίπου 200 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου.

H συμφωνία προβλέπει την απόκτηση του 60% της παραχώρησης από την ExxonMobil. Με βάση τη συμφωνία, τα ποσοστά της κοινοπραξίας διαμορφώνονται ως εξής:

-ExxonMobil 60%

-Energean Hellas 30%

-HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα 10 %

H Energean παραμένει Διαχειριστής (Operator) στη διάρκεια της ερευνητικής περιόδου, ενώ σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσματος υδρογονανθράκων, για την ανάπτυξή του τη Διαχείριση θα αναλάβει η ExxonMobil.

Το 2022 έγινε πρόσκτηση 2244 τ. χλμ. τρισδιάστατων (3D) σεισμικών δεδομένων η επεξεργασία και εμηνεία των οποίων επιβεβαίωσε ως ωριμότερο στόχο για διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης τη δομή «Ασωπός». Η αρχική εκτίμηση των πιθανών πόρων (Gas Initially In Place) είναι της τάξης των 7,0 τρισεκ. κυβικών ποδιών (tcf) ή περίπου 200 δισεκ. κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου.

Στόχος είναι η επιβεβαίωση ενός νέου γεωλογικού σεναρίου (geological play, όπως είναι ο όρος στον τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων) σε μια από τις μεγαλύτερες χαρτογραφημένες δομές στην περιοχή της Μεσογείου η οποία δεν έχει ακόμη ερευνηθεί με γεώτρηση. Η ερευνητική γεώτρηση Ασωπός-1 θα τεστάρει έναν πιθανό ανθρακικό ταμιευτήρα σε βάθος νερού 850 μ. φθάνοντας σε ένα συνολικό βάθος 4000 μ κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Το ιστορικό

Το Οικόπεδο 2 παραχωρήθηκε αρχικά στην κοινοπραξία των εταιρειών Total 50%, Edison 25% και ΕΛΠΕ 25%, τον Μάρτιο του 2018. Τον Φεβρουάριο του 2021 η Energean Hellas απέκτησε το μερίδιο 50% που κατείχε η Τotal στο Block 2 στο Βορειοδυτικό Ιόνιο και κατέστη, παράλληλα, Διαχειριστής (Οperator) στη συγκεκριμένη παραχώρηση. Η εταιρεία, μέσω της εξαγοράς του τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων της Edison, ανέλαβε το επιπλέον 25%, οπότε το συνολικό ποσοστό της στην παραχώρηση ανήλθε στο 75%. Μερίδιο 25% στην παραχώρηση ανήκε στην HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα (πρώην όμιλος Ελληνικών Πετρελαίων).

Το Οικόπεδο 2 βρίσκεται στο Ιόνιο Πέλαγος, 30 χλμ. δυτικά της Κέρκυρας και έχει έκταση 2,422.1 τ. χλμ.. Προς τα δυτικά εκτείνεται έως το θαλάσσιο όριο της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας-Ιταλίας. Τα βάθη του νερού κυμαίνονται από 500 μ. έως 1.500 μ. και η περιοχή ανήκει στη γεωλογική ενότητα της Προ-Απούλιας Ζώνης.

Αν και στο αρχικό ερευνητικό πρόγραμμα, δεν προβλεπόταν η εκτέλεση τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών, κατόπιν επιστημονικά τεκμηριωμένης πρότασης και προτροπής της ΕΔΕΥΕΠ, η Energean αποδέχθηκε να αναβαθμίσει το προβλεπόμενο πρόγραμμα δισδιάστατων (2D) σεισμικών ερευνών με τρισδιάστατο (3D) πρόγραμμα σεισμικών ερευνών. Η ανάληψη της διαχείρισης του Οικόπεδου 2 από την Energean Hellas έγινε τον Φεβρουάριο του 2021 κατόπιν εισήγησης της ΕΔΕΥΕΠ και σύμφωνης γνώμης του ΥΠΕΝ, οπότε και απέκτησε το μερίδιο 50% που κατείχε η Τotal στο Οικόπεδο 2 στο Βορειοδυτικό Ιόνιο και κατέστη, παράλληλα, Διαχειριστής (Οperator) στη συγκεκριμένη παραχώρηση.

Η εταιρεία, μέσω της εξαγοράς του τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων της Edison, ανέλαβε επιπλέον το 25%, οπότε το συνολικό ποσοστό της στην παραχώρηση ανήλθε στο 75%. Μερίδιο 25% στην παραχώρηση ανήκε στην HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα (πρώην όμιλος Ελληνικών Πετρελαίων). Η διαδικασία αυτή, ολοκληρώθηκε σε χρόνο-ρεκόρ, το Δεκέμβριο του 2021, κατόπιν άμεσων ενεργειών της ΕΔΕΥΕΠ και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Το 2022, εκτελέστηκε με απόλυτη επιτυχία η τρισδιάστατη (3D) σεισμογραφική έρευνα από το ερευνητικό σκάφος Ramform Hyperion (ναυαρχίδα της PGS, σήμερα TGS) η οποία ουσιαστικά χαρτογράφησε όλο το μπλοκ. Οι έρευνες εκτελέστηκαν, εφαρμόζοντας παράλληλα τα πλέον αυστηρά μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας τα οποία η ΕΔΕΥΕΠ παρακολούθησε και επιβεβαίωσε στο πεδίο με δικούς της εξιδεικευμένους παρατηρητές.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι με την έρευνα αυτή η κοινοπραξία υπερέβη σημαντικά την αρχικά συμφωνημένη ελάχιστη οικονομική υποχρέωση για έρευνες στο μπλοκ, μια απόφαση που σήμερα αποδίδει σημαντικά αποτελέσματα.