Η περίοδος της νηστείας(Σαρακοστή) και τα διατροφικά οφέλη της

Βρισκόμαστε πλέον  στην δεύτερη εβδομάδα της Σαρακοστής , η οποία ξεκίνησε επίσημα την περασμένη Δευτέρα(καθαρά). Αυτές τις μέρες αρκετός είναι ο κόσμος ο οποίος θα προσπαθήσει να τηρήσει τις θρησκευτικές μας παραδόσεις , απέχοντας διατροφικά από τα ζωικής προέλευσης τρόφιμα , όπως το κρέας , τα πουλερικά , τα αλλαντικά , το γάλα , τα τυριά , το γιαούρτι , το ψάρι , τα αυγά κ.α. . Τι συμβαίνει διατροφικά όμως με τη νηστεία; Θερμιδικά , η διατροφή κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής δεν φαίνεται να έχει διαφορές με τη διατροφή σε περίοδο μη νηστείας , όταν ακολουθούμε ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο .
Αυτό σημαίνει ότι παρέχονται ικανοποιητικές και ισορροπημένες ποσότητες τόσο μακροθρεπτικών συστατικών (υδατανθράκων, πρωτεϊνών και λίπους) όσο και μικροθρεπτικών (βιταμινών και μετάλλων).

Συνήθως οι διαφορές τις οποίες διακρίνουμε είναι  μικρές και αφορούν στα μακροστοιχεία της ενεργειακής πρόσληψης (αύξηση πρόσληψης υδατανθράκων ,αύξηση κατανάλωσης ζυμαρικών , ψωμιού , πατάτας , οσπρίων κτλ και μείωση πρόσληψης πρωτεϊνών και λίπους , μείωση κατανάλωσης των ζωικών προϊόντων-κρέατα και γαλακτοκομικά). Ένα πρόγραμμα διατροφής κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής , όπως και πολλά άλλα πράγματα στη ζωή μας , μπορεί να έχει και θετικά και αρνητικά για την υγεία μας .

Ορισμένα θετικά αποτελέσματα της εφαρμογής ενός ισορροπημένου προγράμματος Διατροφής είναι:
Μείωση των επιπέδων χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων λόγω της μείωσης κατανάλωσης των ζωικών προϊόντων(κρέας και τα παράγωγα του , γάλα και τα παράγωγα του)

Αύξηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών και έτσι υπάρχει αυξημένη πρόσληψη αδιάλυτων φυτικών ινών οι οποίες βοηθάνε στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και βοηθάνε στην πρόληψη διαφόρων μορφών καρκίνου
Αύξηση της πρόσληψης αντιοξειδοτικών ουσιών όπως βιταμίνη C (ασκορβικό οξύ), καροτενοειδή (β-καροτένιο και λυκοπένιο), οι οποίες ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα με το να παρεμποδίζουν τη δράση των ελευθέρων ριζών .
Βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας και της λειτουργίας του νευρικού συστήματος με την αύξηση πρόσληψης των Ω3 λιπαρών οξέων (DHA, EPA) και του σελινίου τα οποία προέρχονται από την κατανάλωση θαλασσινών.

Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής είναι ιδιάζουσας σημασίας για ορισμένες κατηγορίες ανθρώπων με ιδιαίτερες ανάγκες , όπως οι εγκυμονούσες , οι γυναίκες σε γαλουχία , τα παιδιά , τα άτομα που έχουν σιδηροπενική αναιμία ή σε άτομα με χρόνιες παθήσεις .

 Η διατροφή αυτή πρέπει να παρέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά , αλλά στις συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων πρέπει και να υπερκαλύπτει την πρόσληψη τους γιατί υπάρχουν αυξημένες ανάγκες για ασβέστιο, σίδηρο, ψευδάργυρο, μαγνήσιο και βιταμίνη Β12.

Ένα πρόγραμμα  διατροφής κατά την περίοδο της Σαρακοστής μη ισορροπημένο  , συνήθως αδυνατεί να παρέχει την απαραίτητη ποσότητα ασβεστίου στον οργανισμό, λόγω της βιοδιαθεσιμότητάς του από τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης. Αυτό μπορεί να εξισορροπηθεί με αύξηση στην κατανάλωση προϊόντων ενισχυμένων με ασβέστιο και πρόσληψη συμπληρωμάτων ασβεστίου .

 Καλές πηγές ασβεστίου από τρόφιμα φυτικής προέλευσης είναι αμύγδαλα, κουνουπίδι, μπάμιες, μπρόκολο, λάχανο, πορτοκαλάδα ενισχυμένη με ασβέστιο, χαλβάς και γάλα σόγιας ενισχυμένο με ασβέστιο.

Επίσης, ο σίδηρος είναι ένα ακόμα μέταλλο στο οποίο πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας τις μέρες αυτές για τις συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων αφού είναι γνωστό πως ο ζωικός σίδηρος (αιμικός) έχει μεγαλύτερη απορροφητικότητα έναντι του φυτικού. Φυτικές τροφές πλούσιες σε σίδηρο είναι: ξηροί καρποί, θαλασσινά, φακές, μαυρομάτικα, πράσινα φυλλώδη λαχανικά (π.χ. σπανάκι) και αποξηραμένα φρούτα.

Επιβάλλεται να σημειώσουμε ότι είναι πολύ σημαντική η αύξηση πρόσληψης βιταμίνης C (ασκορβικό οξύ) η οποία μεγιστοποιεί την απορρόφηση του μη αιμικού σιδήρου. Φρούτα και λαχανικά πλούσια σε βιταμίνη C είναι τα εξής: κίτρινες πιπεριές, φράουλες, μπρόκολο, εσπεριδοειδή, χυμός ντομάτας, λαχανάκια Βρυξελλών και πατάτα.

Αξίζει να σημειώσουμε  ότι κυρίως για τις γυναίκες οι οποίες βρίσκονται σε περίοδο εγκυμοσύνης , μεγάλο ρόλο παίζει και ο ψευδάργυρος και το μαγνήσιο. Ο ψευδάργυρος συμβάλλει στην ανάπτυξη του DNA και του RNA του εμβρύου. Τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο είναι τα στρείδια και το ταχίνι. Τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο είναι τα δημητριακά τύπου all bran, η βρώμη, η μπανάνα, ο ανανάς, η πατάτα, η σόγια και τα μαυρομάτικα.

Συμπερασματικά , ένα πρόγραμμα διατροφής την περίοδο της Σαρακοστής είναι τελικά ωφέλιμο τόσο για θρησκευτικούς λόγους όσο και για λόγους υγείας όταν είναι ισορροπημένο σε θρεπτικά συστατικά και καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες των ατόμων που το ακολουθούν, παράλληλα με την πρόσληψη κάποιου συμπληρώματος διατροφής και με την εποπτεία του διαιτολόγου-διατροφολόγου ή του γιατρού.
Καλή Σαρακοστή  σε όλους !

                                                                    
Κίτσος Ευάγγελος
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος