Ομιλία Γενικού Γραμματέα Μετανάστευσης κ. Μιλτιάδη Κλάπα στην ημερίδα «Η νέα ηλεκτρονική άδεια διαμονής»

Μ. ΚΛΑΠΑΣ: Καλημέρα σας κύριοι υπουργοί, κύριοι εκπρόσωποι του Τύπου, κυρίες και κύριοι. Θα ήθελα από πλευράς μου να μιλήσω για δυο πράγματα.

Αφ’ ενός τα όσα με συνέπεια υλοποιούμε στη Γενική Γραμματεία Μεταναστευτικής Πολιτικής και αφ’ ετέρου για όσα ήδη έχουν σχεδιαστεί, μελετηθεί και ξεκινούν ώστε να υλοποιήσουμε μια σημαντική μεταρρύθμιση στη σχέση του μεταναστευτικού πληθυσμού με την πολιτεία και τη διοίκηση.

Σε ότι αφορά την ηλεκτρονική κάρτα διαμονής που μπορεί να ακούγεται έτσι, στην πραγματικότητα όμως αφορά ένα μεγάλο ηλεκτρονικό πληροφοριακό σύστημα για το οποίο θα πω ορισμένες πληροφορίες.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη με γνώμονα την αύξηση των κανόνων ασφαλείας των εγγράφων διαμονής, τα οποία χορηγούνται σε αλλοδαπούς που ζουν νόμιμα στην Ευρώπη, υιοθέτησε από το 2008 τον Κανονισμό 380/2008, ο οποίος εισήγαγε, ως υποχρεωτική πλέον, την έκδοση των αδειών διαμονής πολιτών τρίτων χωρών υπό την μορφή της ηλεκτρονικής κάρτας, η οποία περιλαμβάνει, τόσο τα ταυτοποιητικά στοιχεία του αλλοδαπού, όσο και τα βιομετρικά δεδομένα της αναγνώρισης.

Υποχρέωσή μας, υποχρέωση της ελληνικής πολιτείας ήταν να ολοκληρώσει και να θέσει σε κυκλοφορία τη νέα κάρτα αρχικά χωρίς τα βιομετρικά μέχρι τα μέσα του 2012. Προφανώς δεν είναι της ώρας ούτε και στις προθέσεις μας ν’ αναφερθούμε στις αιτίες αυτής της πολύ μεγάλης καθυστέρησης.  

Εκείνο όμως που οφείλω να σημειώσω είναι ότι η επιτάχυνση των διαδικασιών, η επιτυχής ολοκλήρωση του έργου και η κυκλοφορία της κάρτας το Φεβρουάριο του 2017 στηρίχθηκε σε δυο πυλώνες. Ο πρώτος ήταν η ισχυρή πολιτική βούληση της νέας πολιτικής ηγεσίας αφ’ ενός και αφ’ ετέρου στην εντατική ποιοτική και συνεπή δουλειά των στελεχών της αρμόδιας Διεύθυνσης του Υπουργείου μας.

Το συγκεκριμένο έργο χρηματοδοτήθηκε και υλοποιήθηκε μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα» και κόστισε 2,1 εκατομμύρια ευρώ. Περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Μετανάστευσης αλλά και Ιθαγένειας. Σκοπός του είναι ο εκσυγχρονισμός   των   διαδικασιών έκδοσης των αδειών διαμονής και απόδοσης της ελληνικής ιθαγένειας.

Το   έργο είναι -τεχνικά- απαιτητικό τόσο ως προς το μέγεθος του, αφού αφορά ένα σύνολο πληθυσμού πλέον των 600.000 ανθρώπων, όσο και ως προς τις απαιτήσεις ασφαλείας αφού περιλαμβάνει σύστημα online εξυπηρέτησης χρηστών, ασφαλή τήρηση βιομετρικών δεδομένων κ.ά.

Το νέο αυτό Πληροφοριακό Σύστημα, υποστηρίζει σειρά ηλεκτρονικών υπηρεσιών που στοχεύουν στην άμεση, ασφαλή και σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα υλοποίηση των διαδικασιών έκδοσης των ηλεκτρονικών αδειών διαμονής ως ένα ασφαλές ηλεκτρονικό έγγραφο υψηλών προδιαγραφών που παρέχει όλα τα εχέγγυα έναντι πιθανών παραποιήσεων, έτσι ώστε να προστατεύεται ο ίδιος ο δικαιούχος, ενώ παράλληλα να του παρέχει πρόσθετες δυνατότητες, όπως η διευκόλυνσή του στις συναλλαγές με Ελληνικές Αρχές και Υπηρεσίες που κατά τη γνώμη μου είναι και μια μεγάλη πρόκληση πέραν των δικών μας Υπηρεσιών και άλλων Υπηρεσιών του Ελληνικού Δημοσίου πλέον.

Αναλυτικότερα οι ηλεκτρονικές αυτές υπηρεσίες που υποστηρίζει το σύστημα   είναι:

1) Η online διασύνδεση και λειτουργία των Υπηρεσιών μιας Στάσης των Υπουργείων, και του δικού μας, το Μεταναστευτικής Πολιτικής αλλά και όλων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της χώρας, οι οποίες είναι επιφορτισμένες με την έκδοση των αδειών διαμονής των πολιτών τρίτων χωρών στη χώρα μας. Ειδικότερα, 57 Υπηρεσίες μιας Στάσης στις πρωτεύουσες όλων των νομών της χώρας με πάνω από 1500 εξουσιοδοτημένους υπάλληλους είναι διασυνδεδεμένες στην κεντρική βάση δεδομένων του Πληροφοριακού Συστήματος μετανάστευσης της Γενικής Γραμματείας κάθε στιγμή, παρέχοντας υπηρεσίες, τόσο σε σχέση με την έκδοση των αδειών διαμονής, όσο και με τις διαδικασίες απόδοσης της ελληνικής ιθαγένειας σε συνεργασία και με το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο διατήρησε την αρμοδιότητα απόδοσης της ελληνικής ιθαγένειας, όμως η εξυπηρέτηση μέσω του συστήματος γίνεται από το δικό μας Υπουργείο.

2) Η παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών μεταξύ άλλων το ηλεκτρονικό παράβολο, που ίσως είναι το μόνο σύστημα που απευθείας κάποιος το βάζει, όχι όπως γίνεται σε άλλες Υπηρεσίας, αλλά και της διαλειτουργικότητας της βάσης δεδομένων της Γενικής Γραμματείας με   συναρμόδια Υπουργεία και φορείς, όπως το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και οι ασφαλιστικοί φορείς της χώρας, με στόχο την διαπίστωση της γνησιότητας των εγγράφων των αλλοδαπών, αλλά και την παροχή ηλεκτρονικών πληροφοριών σχετικά με τις ασφαλιστικές και λοιπές υποχρεώσεις τους, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

3) Η υλοποίηση των ασφαλών ηλεκτρονικών διαδικασιών για την έκδοση και εκτύπωση της ηλεκτρονικής άδειας διαμονής σε συνεργασία με τον εκτυπωτικό φορέα, ο οποίος είναι ο ίδιος με αυτόν που εκδίδει τα ελληνικά βιομετρικά πλέον διαβατήρια και τις ελληνικές άδειες οδήγησης, δηλαδή η Διεύθυνση Διαβατηρίων, το Αρχηγείο   της Ελληνικής Αστυνομίας, το οποίο θα ήθελα και από αυτό το βήμα εκ μέρους όλων μας   να ευχαριστήσω για την έως σήμερα καλή συνεργασία προσδοκώντας στην περαιτέρω προώθηση της.

Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι η χρονική επιβάρυνση στη διαδικασία έκδοσης των αδειών διαμονής με τη νέα ηλεκτρονική κάρτα, είναι εξαιρετικά περιορισμένη, δεδομένου ότι η εκτύπωση του εγγράφου από τον εκτυπωτικό φορέα, μετά την ολοκλήρωση των διοικητικών διαδικασιών εκτείνεται, κατ’ ανώτατο όριο, στις 10 εργάσιμες ημέρες.

4) Η λειτουργία, στο πλαίσιο του πληροφοριακού συστήματος, κέντρου για την ασφαλή τήρηση των βιομετρικών και ταυτοποιητικών δεδομένων των πολιτών τρίτων χωρών, το οποίο τηρείται σύμφωνα με τους πλέον αυστηρούς κανόνες ασφαλείας και ακολουθώντας την σχετική διεθνή πρακτική. Σημειώνεται ότι όλες οι διαδικασίες τήρησης και επεξεργασίας των βιομετρικών αυτών δεδομένων των αλλοδαπών πραγματοποιούνται σύμφωνα με τους περιορισμούς που θέτει η ελληνική αλλά και η ευρωπαϊκή νομοθεσία   σε συνέχεια και σχετικής γνωμοδότησης και προφανώς αδειοδότησης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

5) Η ανάπτυξη και λειτουργία στη Γενική Γραμματεία Μεταναστευτικής Πολιτικής της Εθνικής Αρχής Πιστοποίησης της χώρας μας για την ηλεκτρονική υπογραφή όλων των ταξιδιωτικών ελληνικών εγγράφων και των ασφαλών εγγράφων διαμονής, τα οποία εκδίδονται σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Διαβατηρίων του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας.

6) Η ανάπτυξη ενός υψηλού επιπέδου τεχνολογικής υποδομής στο Υπουργείο και   στις Υπηρεσίες μίας Στάσης των Αποκεντρωμένων, ώστε να είναι δυνατή η ηλεκτρονική ανάγνωση των ηλεκτρονικών καρτών όλων των αλλοδαπών από όλες τις Υπηρεσίες, στο πλαίσιο της διαδικασίας ασφαλούς αυτοποίησης.

Επιπλέον θα πρέπει να προσθέσω ότι πραγματοποιείται κι ο ποιοτικός έλεγχος των σχετικών δεδομένων, διαδικασία που περιορίζει τα προβλήματα στα δεδομένα   σε ποσοστό μικρότερο του 1% κι αυτοί οι οποίοι έχουν γνώση του παρελθόντος, αντιλαμβάνονται την αξία αυτής της παρέμβασης.

Ολοκληρώνοντας όσα θεώρησα χρήσιμα να αναφέρω για την ηλεκτρονική κάρτα θέλω να σημειώσω δύο ακόμη πράγματα: Η ποιότητα της ηλεκτρονικής κάρτας διαμονής πιστοποιήθηκε και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αφού πέρασε με απόλυτη επιτυχία όλες τις δοκιμές διαλειτουργικότητας στην συνεδρίαση πριν δέκα περίπου ημέρες, δυο εβδομάδες, στην Ιταλία. Και αυτό νομίζω είναι μια σημαντική πιστοποίηση της ποιοτικής δουλειάς που έχει γίνει.  

Και δεύτερον, τη  δημιουργία στα πλαίσια του οργανογράμματος του νέου Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής ισχυρής διοικητικής δομής, σε επίπεδο Διεύθυνσης, με στόχο την συνεχή υποστήριξη της λειτουργίας των υπηρεσιών που παρέχονται στο πλαίσιο της νέας ηλεκτρονικής κάρτας διαμονής αλλά   κυρίως όσων ακολουθούν στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης της μεταρρύθμισης για την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών στο Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής.

Πιστεύω ότι η εμπειρία που απέκτησαν τα στελέχη της Γενικής Γραμματείας από την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου μεγάλης κλίμακας και πολυπλοκότητας αποτέλεσε και αποτελεί μια σημαντική επένδυση γνώσης για το μέλλον και χρήσιμο εφόδιο στη προσπάθεια της Ελληνικής Διοίκησης για την ανάπτυξη Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών στους πολίτες της.

Όπως στην αρχή της παρέμβασής μου είπα σχεδιάσαμε, μελετήσαμε και ξεκινούμε να υλοποιούμε παρεμβάσεις που θα αντιμετωπίσουν αποφασιστικά φαινόμενα που προηγουμένως ο Υφυπουργός κος Μπαλάφας περιέγραψε με σαφήνεια, θα διευκολύνουν τους μετανάστες στην επαφή τους με τις Υπηρεσίες Μετανάστευσης, και σε συνδυασμό με άλλα μέτρα που θα ανακοινωθούν όταν πρέπει,   θα αντιμετωπίσουν υπαρκτά προβλήματα, που όσοι ασχολείστε με το θέμα γνωρίζετε.

Είναι πολιτικές που τόσο ο Υπουργός όσο και ο αρμόδιος για τα ζητήματα αυτά Υφυπουργός έχουν θέσει ήδη στη Γενική Γραμματεία ως απόλυτη προτεραιότητα. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται, θα επαναλάβω με κάπως περισσότερα λόγια όσα είπε προηγουμένως ο Υφυπουργός:

1) Η ανάπτυξη, στο πλαίσιο του νέου πληροφοριακού συστήματος, αφενός μιας πλήρους ηλεκτρονικής πλατφόρμας ραντεβού για την επικοινωνία των αλλοδαπών, αλλά και των υπολοίπων πολιτών που συναλλάσσονται με τις Υπηρεσίες μίας Στάσης και αφετέρου μιας ηλεκτρονικής εφαρμογής για την πλήρη ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης για την χορήγηση ή   και την ανανέωση των αδειών διαμονής, διατηρώντας την υποχρεωτική βεβαίως προσέλευση των αλλοδαπών μόνο για την απαραίτητη λήψη των βιομετρικών τους δεδομένων, η οποία όπως άλλωστε καταλαβαίνετε δεν μπορεί να παραληφθεί και να παρακαμφθεί.

Τί σημαίνει αυτή η παρέμβαση: Αυτό σημαίνει ότι πρώτον, θα   έχουμε πολύ μικρότερη ταλαιπωρία των όσων συναλλάσσονται με τις Υπηρεσίες, δεύτερον θα έχουμε εξοικονόμηση σημαντική του προσωπικού που αυτό σημαίνει ότι η αξιοποίηση αυτού του δυναμικού στη διαδικασία έκδοσης των αδειών θα καταστήσει πολύ ταχύτερη τη διαδικασία έκδοσης μαζί με άλλα μέτρα.

Ακόμη θα πρέπει να προσθέσουμε την υλοποίηση δύο νέων έργων, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ για την ανάπτυξη και λειτουργία ενός πλήρους Ηλεκτρονικού Γραφείου Εξυπηρέτησης των Αλλοδαπών, το οποίο, αφ’ ενός ς θα τηρεί όλα τα σχετικά δεδομένα και έγγραφα ηλεκτρονικά καταργώντας, στο τελικό στάδιο, τον φυσικό φάκελο του αλλοδαπού και ψηφιοποιώντας τα υφιστάμενα αρχεία που τηρούνται στη χώρα μας, που σημαίνει ότι θα έχουμε διασφάλιση της ιστορικότητας και της ακεραιότητας του αρχείου.

Αφ’ ετέρου   θα στοχεύει στην ανάπτυξη μηχανισμών σκληρής αυθεντικοποίησης του συστήματος όπως είναι ο όρος, στην πραγματικότητα σημαίνει την ανάπτυξη της ασφάλειας του συστήματος.

Και τρίτον, την προετοιμασία του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής για την αναβαθμισμένη έκδοση της ηλεκτρονικής κάρτας αλλοδαπού που σήμερα που μιλάμε έχει ήδη συμφωνηθεί μεταξύ του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αναμένεται να υλοποιηθεί εντός των επομένων δύο ετών. Το Υπουργείο ήδη ετοιμάζεται γι’ αυτό για να μην υπάρξει αυτή η καθυστέρηση που ανέφερα πριν.

Κλείνοντας, θα ήθελα κι εγώ απ’ την πλευρά μου να ευχαριστήσω τα στελέχη της Γενικής Γραμματείας Μεταναστευτικής Πολιτικής, αλλά και τους υπαλλήλους των Υπηρεσιών μιας Στάσης των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της χώρας για τις προσπάθειες τους, υπό δύσκολες αντικειμενικά συνθήκες ώστε αυτό να έρθει εις πέρας.

Και θα ήθελα  βεβαίως να ευχαριστήσω και τους προκατόχους μου στη θέση αυτή καθώς ο καθένας από την πλευρά του συνεισέφερε άλλος περισσότερο άλλος λιγότερο   για την επίτευξη αυτής της προσπάθειας. Ευχαριστώ πολύ.