Γράφει ο Βασίλης Ιωάννου
ΠΑΓΚΟΣΙΑ ΗΜΕΡΑ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ
Σαν σήμερα πριν από μισό αιώνα και συγκεκριμένα στις 2 Φεβρουαρίου του 1971 στην πόλη Ραμσάρ του Ιράν ,υπεγράφη η ομώνυμη σύμβαση για την προστασία και τη συνετή χρήση όλων των υγροτόπων, ως μια συνεισφορά στην αειφόρο ανάπτυξη.
Στη χώρα μας, βάσει της συνθήκης Ραμσάρ, προστατεύονται δέκα υγρότοποι, μεταξύ αυτών και ο Αμβρακικός κόλπος, που ως γνωστόν έχει ιδιαίτερη οικονομική και περιβαλλοντική σημασία…
Μόνο ένα στοιχείο, για να τονιστεί το μέγεθος και η σημασία του Υγροτόπου, ότι σε αυτόν διαχειμάζουν, σταθμεύουν κατά τις μεταναστεύσεις και αναπαράγονται το καλοκαίρι περισσότερα από 250 είδη πουλιών, 75 από αυτά τα είδη είναι σπάνια ή απειλούμενα.
Ωστόσο είναι γνωστό ότι τις τελευταίες δεκαετίες, το οικοσύστημα του Αμβρακικού λόγω των πολλαπλών επιβαρύνσεων έχει φτάσει σε οριακό σημείο, δημιουργώντας εκτός των οικολογικών συνεπειών και άμεσα οικονομικά προβλήματα σε όσους εργάζονται και ζουν απ’ αυτόν.
Διαχρονικά και γνωστά τα προβλήματα, τα οποία όμως δεν αντιμετωπίστηκαν ποτέ δραστικά:
• Η έλλειψη μέτρων για την ποιότητα και την ποσότητα των υδάτινων πόρων και οι συνέπειες των φραγμάτων της ΔΕΗ στα ποτάμια της περιοχής, που δημιουργούν σοβαρό πρόβλημα στην ανακύκλωση των νερών του.
• Η έλλειψη ολοκληρωμένων αποχετευτικών δικτύων και βιολογικών καθαρισμών στους παρακείμενους στον Αμβρακικό οικισμούς.
• Η πλημμελής λειτουργία των βιολογικών καθαρισμών σε βιομηχανικές, χοιροτροφικές, πτηνοτροφικές, τυροκομικές, σε μονάδες σφαγείων, ελαιοτριβείων κλπ.
• Η αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων από τους αγρότες της περιοχής.
• Η έλλειψη πολιτικής για την προστασία των φυσικών ιχθυοαποθεμάτων αλλά και η παράνομη αλίευση.
• Η εντατική υδατοκαλλιέργεια και η αδυναμία ουσιαστικής λειτουργίας του ιχθυογεννητικού σταθμού.
• Η συνεχιζόμενη διέλευση πετρελαιοφόρων και οι επεκτάσεις στις δεξαμενές καυσίμων… κ.α.
Αν σε όλα τα παραπάνω, που δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για το οικοσύστημα, προσθέσουμε ότι τα τελευταία 10 χρόνια της οικονομικής κρίσης , άλλαξαν οι προτεραιότητες μας, αποδυναμώθηκαν οι αρμόδιοι φορείς και κυρίως οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της πολιτείας, μπορεί κανείς πολύ εύκολα να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ΤΩΡΑ οφείλουμε να προχωρήσουμε στη λήψη άμεσων και δραστικών μέτρων, για τη διαφύλαξη και την αειφορική διαχείριση του Αμβρακικού.
Άποψη μου ήταν και παραμένει, ότι αν ο Αμβρακικός προστατευθεί και ασκηθεί συνετή διαχείριση, τότε μπορούν να αναδειχθούν τόσο οι τεράστιες ιχθυοπαραγωγικές του ικανότητες όσο και η τουριστική και οικολογική του σημασία, στοιχεία τα οποία και μπορούν να συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη και την ευημερία της ευρύτερης περιοχής.
Γι’ αυτό σήμερα που η χώρα μας «ξαναβγαίνει στο ξέφωτο», θα πρέπει πολιτεία, φορείς και κυρίως ενεργοί πολίτες «να ξαναπιάσουμε το νήμα από εκεί που το αφήσαμε», πριν δηλαδή την οικονομική κρίση και να ξαναβάλουμε στις άμεσες προτεραιότητές μας, την ανάγκη προστασίας και αειφορικής διαχείρισης του Αμβρακικού.
Και επειδή μέρα που είναι, δεν πρέπει να αρκεστούμε μόνο στις διαπιστώσεις, αλλά οφείλουμε να καταθέσουμε και ρεαλιστικές προτάσεις, επαναφέρω την ιδέα για ένα Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για τον Αμβρακικό, που ως γνωστόν είχε σχεδιαστεί και την προηγούμενη 10ετία ,αλλά λόγω της κρίσης … έμεινε στα χαρτιά.
Προτείνω λοιπόν προς τους φορείς της ευρύτερης περιοχής, να απαιτήσουν από την πολιτεία, την από κοινού κατάρτιση ενός νέου, ολοκληρωμένου, εναλλακτικού προγράμματος προστασίας και αειφορικής διαχείρισης του Αμβρακικού, κατά τα πρότυπα (δομή, περιεχόμενο και διαχειριστική λογική) του προγράμματος ΠΙΝΔΟΣ, που αφορούσε τους ορεινούς όγκους και υλοποιήθηκε την προηγούμενη 10ετία.
Ένα πρόγραμμα που θα αποτελεί μια ολοκληρωμένη αναπτυξιακή παρέμβαση και θα χρηματοδοτεί μελέτες και έργα που και θα αντιμετωπίζουν τις πηγές και τα αίτια της ρύπανσης του Αμβρακικού και θα προωθούν την Πράσινη Ανάπτυξη ιδιαίτερα στους τομείς της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της αλιείας, του εναλλακτικού τουρισμού κλπ.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί από Ευρωπαϊκούς και Εθνικούς πόρους και θα κατατείνει στο να καταστεί το Εθνικό Πάρκο του Αμβρακικού, μοντέλο εναλλακτικής Πράσινης ανάπτυξης..
Θεωρώ ότι ο Αμβρακικός, αυτό το σπάνιο οικοσύστημα, που αποτελεί τμήμα της φυσικής μας κληρονομιάς και παρακαταθήκη τόσο για την ποιότητα ζωής , όσο και για την ανάπτυξη και την προκοπή της ευρύτερης περιοχής, ΠΡΕΠΕΙ να ξαναμπεί στις ΑΜΕΣΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ της πολιτείας και των φορέων της περιοχής…
Ιδού λοιπόν πεδίο λαμπρό για διεκδίκηση…
Επίκαιρη και άκρως ενδιαφέρουσα η παρέμβαση σας για την συνθήκη Ramsar και τον Αμβρακικό κύριε Ιωάννου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπιτρέψετε μου ένα σχόλιο και μια πρόταση για την προοπτική του Αμβρακικού κόλπου.
Πεποίθηση μου είναι πως για να ξανα-ζωντανέψει ο Αμβρακικός και να καταστεί αναπτυξιακός πόλος για τις δυο όμορες περιφέρειες, της Ηπείρου και της Δυτικής Ελλάδας, χρειάζεται βεβαίως να εκπονηθεί ένα ειδικό πρόγραμμα αρκεί να δοθούν οι κατευθυντήριες γραμμές προς τους μελετητές. Δλδ, προηγείται το πολιτικό ζήτημα. Να αποφασίσουμε τι θέλουμε (ποιες δραστηριότητες) και τι δεν θέλουμε να συμβεί στον Αμβρακικό - χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεσμεύουμε τους μελετητές. Και αναφέρομε στις προδιαγραφές σύνταξης της μελέτης προστασίας που προηγείται του όποιου σχεδίου και προγράμματος μέλει να εφαρμοστεί στον προστατευόμενο από την συνθήκη Ramsar υγρότοπο.
Προτείνω λοιπόν τρία και ένα σημεία – οδηγούς πολιτικής για τον Αμβρακικό κόλπο:
1ο. Ακύρωση της ΠΟΙ και χρονοδιάγραμμα απομάκρυνσης των εγκατεστημένων ιχθυοκαλλιεργειών – σταδιακή μεταφορά όλων των ιχθυοκλοβών κ’ λοιπών συγγενών εγκαταστάσεων εκτός του κλειστού κόλπου.
2ο. Άμεση απομάκρυνση των εγκαταστάσεων πετρελαιοειδών κ’ καυσίμων από τον Αμβρακικό κόλπο (Σε πρώτο χρόνο οι ιδιωτικές δεξαμενές καυσίμων και να ακολουθήσει και ο Στρατός!).
3ο. Επανεξέταση της σύμβασης με την ΔΕΗ για την εξασφάλιση της ελάχιστης απαιτούμενης ποσότητας ροής νερού από τα φράγματα ΠΟΥΡΝΑΡΙ Ι & ΙΙ του Αράχθου.
και
Έλεγχοι όλων των ρυπογόνων δραστηριοτήτων πέριξ του Αμβρακικού από ειδικό σώμα το οποίο θα συντηρείται από τέλος επί των δραστηριοτήτων που είναι χωροθετημένες πέριξ του Αμβρακικού.
Γ. Ζάψας, Περιφερειακός Σύμβουλος