Μαθησιακές Δυσκολίες: Προειδοποιητικά Σημάδια στην Α΄ Τάξη Του Δημοτικού! της Ροδ.Σωτηροπούλου

Οι μαθησιακές δυσκολίες με την πάροδο του χρόνου τείνουν να αποτελούν ένα θέμα πολύ μεγάλης σημασίας και προβληματισμού στο χώρο της εκπαίδευσης. Απασχολούν ένα μεγάλο αριθμό μαθητών, γονέων, εκπαιδευτικών και επιστημόνων.

Υπάρχουν φορές που αποτελούν ένα περίεργο  ζήτημα, το οποίο αρκετές φορές δεν λύνεται, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται  προβλήματα τα οποία διαιωνίζονται. Αυτό πιθανόν να οφείλεται:

 -στη πολυπλοκότητα του θέματος ,στην άγνοια των ειδικών , στην ανύπαρκτη πρώιμη  παρέμβαση αλλά και στη διαφορετική και καθυστερημένη  προσέγγιση του δασκάλου, θεραπευτή , παιδαγωγού ή επιστήμονα. Οι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες παρουσιάζουν ένα διαφοροποιημένο μοντέλο, το οποίο έχει τη τάση να είναι μοναδικό, δηλαδή , ο κάθε μαθητής ο οποίος παρουσιάζει μαθησιακές δυσκολίες έχει διαφορετική συμπτωματολογία και ιδιοσυγκρασία από κάποιο άλλο.

Ο όρος λοιπόν  «ειδικές μαθησιακές δυσκολίες»,   αναφέρεται σε μια ξεχωριστή κατηγορία δυσκολιών, που αφορούν στην   ικανότητα ανάγνωσης ορθογραφημένης γραφής, γραπτής έκφρασης  σε βαθμό δυσανάλογο με τη χρονολογική ηλικία του, τη νοημοσύνη και την εκπαίδευση που έχει λάβει ο μαθητής

Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό των μαθητών, που δυστυχώς αυξάνεται , με αναλογία μεταξύ αγοριών και κοριτσιών 4 προς 1, δυσκολεύονται να μάθουν ανάγνωση και γραφή και τελικά διαβάζουν με δυσκολία, με πολλά λάθη και χωρίς χρώμα ένα κείμενο. Δύσκολα κατανοούν την έννοια ασυνήθιστων λέξεων ή το νόημα του κειμένου που διαβάζουν. Κάνουν πολλά ορθογραφικά λάθη αν και ξέρουν τους ορθογραφικούς  κανόνες. Αντιστρέφουν ή παραλείπουν γράμματα όταν γράφουν (π.χ. ε αντί για 3,πότι ή πι ή τοτόπι αντί για τόπι, εμ αντί με) γράφουν ακατάστατα και  μερικές φορές, δεν διαβάζονται  αυτά που γράφουν. Γράφουν πολύ σύντομες, φτωχές σε περιεχόμενο, εκθέσεις, μπερδεύουν τα σύμβολα της  αριθμητικής, κάνουν σοβαρά λάθη όταν εκτελούν αριθμητικές πράξεις και δυσκολεύονται πολύ στην προπαίδεια. Μερικές φορές ξέρουν τα μαθήματά τους το βράδυ  και μέχρι το πρωί τα έχουν ξεχάσει. Γενικά, η επίδοσή τους στα μαθήματα είναι πολύ κατώτερη από αυτή που περιμένουμε, με βάση το επίπεδο ευφυΐας, το οποίο είναι από μέσο και άνω, αλλά και το αντίστροφο, δηλαδή το νοητικό δυναμικό να είναι πολύ χαμηλό και αδιάγνωστο. Συχνά έχουν και δυσκολίες  συγκέντρωσης- προσοχής- παρορμητικότητας και πολλές φορές είναι ακατάστατοι στα πράγματά τους ή αδέξιοι στις κινήσεις τους! Όλα τα παραπάνω , μπορεί να συνυπάρχουν ή μπορεί να είναι ξεχωριστά και με μονωμένα. Η συμπτωματολογία και τα σημάδια σε ένα παιδί με δυσκολίες μάθησης ,εκτός από τα παραπάνω , είναι άφθονα και θα καταγραφούν αναλυτικά σε επόμενο άρθρο.

Θα ήθελα λοιπόν  να τονίσω και να επιμείνω στο ότι οι μαθησιακές δυσκολίες δεν εμφανίζονται ξαφνικά στην Α΄ δημοτικού !

Τα παιδιά που έχουν εκδηλώσει μαθησιακές δυσκολίες κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους στην Α΄ δημοτικού  εμφάνισαν, στην πλειονότητά τους, κάποιες πρώιμες ενδείξεις κατά τη νηπιακή ηλικία, που αφορούσαν κυρίως τη δυσανάλογη, σε σχέση με τα συνομήλικα τους παιδιά, δυσκολία στην κατάκτηση, την ανάκληση και τη διαχείριση γνώσεων, χρήσιμων κυρίως για την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων.

Έτσι, όσο πιο νωρίς εντοπιστούν οι δυσκολίες αυτές, τόσο πιο σωστά και ανώδυνα προδιαγράφεται το μέλλον των παιδιών αυτών τόσο στο μαθησιακό, όσο και σε άλλους τομείς.

Η πρόληψη στις μικρές ηλικίες, στην περίπτωσή μας στο νηπιαγωγείο , είναι πολύ σημαντική καθώς μέσα από την λεπτομερή και εμπεριστατωμένη αξιολόγηση μπορούν να εντοπιστούν τα σημεία εκείνα τα οποία, που εάν παραμεληθούν και δεν εντοπιστούν εγκαίρως, είναι ικανά, αργότερα και όταν το παιδί θα έρθει σε επαφή με τον γραπτό λόγο, να οδηγήσουν σε δυσκολίες τόσο στην κατάκτηση και επεξεργασία του γραπτού λόγου ( Μαθησιακές δυσκολίες - Δυσλεξία) όσο και στην επεξεργασία του προφορικού λόγου (εξελικτικές φωνολογικές- αρθρωτικές  διαταραχές )και ψυχοσυναισθηματικές διαταραχές.

Στο νηπιαγωγείο, σαφώς και δεν μπορεί κανείς να διαγνώσει ένα παιδί ότι παρουσιάζει Μαθησιακές Δυσκολίες, μια και οι Μαθησιακές Δυσκολίες, μπορούν να γίνουν διαγνώσιμες μετά την ηλικία των έξι ετών. Στο νηπιαγωγείο μπορούν όμως να εντοπιστούν δυσκολίες, για τις οποίες αν δεν γίνει παρέμβαση, μπορούν στη συνέχεια να μετατραπούν σε μαθησιακού τύπου δυσκολίες, κατά τη φοίτηση του παιδιού στη Δημοτική Εκπαίδευση!

Θυμηθείτε, ότι τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες που πασχίζουν να τα βγάλουν πέρα από την Α΄ Δημοτικού, στις μεγαλύτερες  τάξεις θα κουραστούν, θα απογοητευτούν και θα χάσουν την αυτοπεποίθησή τους, την αισιοδοξία τους και τη δίψα για μάθηση.

Με εκτίμηση,

Σωτηροπούλου  Σ. Ροδάνθη