Πυρκαγιά στον Δήμο Ζηρού: Καταστροφή και προκλήσεις για την ανασυγκρότηση της υπαίθρου

H θέση του Συλλόγου Γεωπόνων Πρέβεζας για τη μεγάλη πυρκαγιά στο Δήμο Ζηρού

Η μεγάλη πυρκαγιά στο Δήμο Ζηρού, δυστυχώς είχε διπλάσια έκταση από τις αρχικές εκτιμήσεις υπερβαίνοντας τα 50.000 στρέμματα, κατάστρεψε σπίτια, κτηνοτροφικές, γεωργικές και άλλες επιχειρήσεις, θανάτωσε χιλιάδες παραγωγικά, οικόσιτα και άγρια ζώα και κατέκαψε δάση και δασικές περιοχές.

Είναι γεγονός ότι η διαθέσιμη καύσιμη ύλη στη συγκεκριμένη περιοχή, όπως και σε όλη την Ήπειρο, έχει αυξηθεί πολύ λόγω της εγκατάλειψης της υπαίθρου. Οι επιλογές των εκάστοτε κυβερνήσεων για την εκποίηση κομβικών συνεταιριστικών οργανώσεων όπως η «Δωδώνη» αλλά και η λεηλασία των κοινοτικών πόρων για την επιδότηση των ανύπαρκτων αιγοπροβάτων συνέβαλαν ουσιαστικά σε αυτή την εγκατάλειψη.

Στο παρελθόν, το ζωικό κεφάλαιο μείωνε αποτελεσματικά την καύσιμη ύλη στις αγροτοδασικές περιοχές, περιορίζοντας ανάλογα τον κίνδυνο για μεγάλες πυρκαγιές. Τώρα, η πυρκαγιά επεκτάθηκε ακόμα και σε περιοχές με εγγειοβελτιωτικά έργα που υπό κανονικές συνθήκες θα ήταν καταπράσινες, ποτισμένες και άκαυστες.

Οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής χρησιμοποιώντας ίδια μέσα είχαν σημαντική συμβολή στην προστασία των εγκαταστάσεων και του τόπου τους, χωρίς αυτούς οι ζημιές θα ήταν σημαντικά μεγαλύτερες.

Το μήνυμα από το 112 μπορεί να είναι χρήσιμο ως προειδοποίηση αλλά για να επιβληθεί μαζική εκκένωση θα πρέπει η πολιτεία να έχει τα μέσα να προστατέψει αποτελεσματικά κατοικίες και αγροτικές εκμεταλλεύσεις, γεγονός ανέφικτο ειδικά υπό δύσκολες συνθήκες και σε ημέρες με πολλαπλά μέτωπα.

Η οργάνωση και ο συντονισμός των ανθρώπων της υπαίθρου (όσων έχουν απομείνει ακόμα) με λεπτομερή και δοκιμασμένα σχέδια πολιτικής προστασίας κρίνεται απαραίτητη.

Η έναρξη των πυρκαγιών έχει κατά κανόνα ανθρωπογενή προέλευση και για αυτό ο όρος «φυσική καταστροφή» μπορεί να μην είναι ο πλέον κατάλληλος. Χωρίς να υποτιμηθεί ο ρόλος των εκούσιων ή ακούσιων εμπρηστών, σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων στην Πρέβεζα και άλλες περιοχές, πρέπει να εξεταστούν οι πιθανές ευθύνες του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας στην πρόκληση πυρκαγιών.

Η ανάθεση εργασιών καθαρισμού και συντήρησης σε εργολάβους δεν φαίνεται να αποδίδει και η λογική «όποιος έχει αποδείξεις να πάει στον εισαγγελέα» δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα.

Εννοείται ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να διασφαλίσει την αναδάσωση των καμένων περιοχών και να τις προστατέψει επιτέλους από κάθε είδους καταπατήσεις, είτε για οικοδομικές δραστηριότητες, είτε για «πράσινη» ενέργεια.

Η κλιματική κρίση είχε έντονη επίδραση στην εξέλιξη της καταστροφής, ξηροθερμικές συνθήκες και δυνατοί άνεμοι μετέτρεψαν την περιοχή σε πυριτιδαποθήκη.

Ακόμα και στο πλέον ευνοημένο υδατικό διαμέρισμα της Ηπείρου η έλλειψη νερού είναι εμφανής πλέον και οι συζητήσεις ή και διαμάχες για την επάρκεια του πόσιμου ή αρδευτικού νερού πληθαίνουν.

Τις τελευταίες δεκαετίες αρκετές επιτροπές ασχολήθηκαν με τις πυρκαγιές, ειδικά μετά από μεγάλες καταστροφές και όλες κατέληξαν σε ένα κοινό συμπέρασμα.

Ότι είναι απαραίτητη η ενίσχυση του ρόλου των δασικών υπηρεσιών με τη δημιουργία ειδικού σώματος με πολλαπλές αρμοδιότητες στους τομείς της πρόληψης και προστασίας των δασών αλλά και της καταστολής των δασικών πυρκαγιών.

Το πυροσβεστικό σώμα στο οποίο έχει ανατεθεί ο ρόλος της καταστολής των δασικών πυρκαγιών από το 1998 είχε ανέκαθεν ως προτεραιότητα την προστασία των σπιτιών και των κατοικημένων περιοχών. Όσο επικρατεί η λογική «το δάσος κάποτε θα καεί» μαζί του θα καεί η αγροτική παραγωγή αλλά και το μέλλον του τόπου και των ανθρώπων του.

Για την επόμενη ημέρα, η καταγραφή των ζημιών ξεκίνησε άμεσα από τους αρμόδιους φορείς και εξελίσσεται γρήγορα, ειδικά για το ζωικό κεφάλαιο που η ανάγκη υγειονομικής διαχείρισης είναι άμεση.

Για τις αγροτικές επιχειρήσεις που είναι ασφαλισμένες στον ΕΛΓΑ υπάρχει σαφής διαδικασία μέσω του Κανονισμού Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ) και οι προκαταβολές των αποζημιώσεων αναμένεται να δοθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Όσον αφορά, τις ανασφάλιστες αλλά νόμιμα αδειοδοτημένες κτηνοτροφικές και άλλες εγκαταστάσεις εντάσσονται στο πλαίσιο κρατικής αρωγής με αρκετά χρονοβόρες διαδικασίες.

Ο Σύλλογος Γεωπόνων Πρέβεζας θα παρακολουθεί τις διαδικασίες γιατί οι όποιες οικονομικές ενισχύσεις θα πρέπει να δοθούν το συντομότερο προκειμένου να συμβάλλουν στην συνέχιση της οικονομικής δραστηριότητας των πληγέντων γεωργοκτηνοτρόφων.

Τέλος και ως ελάχιστη ένδειξη συμπαράστασης, καλούμε τα μέλη μας και όλους τους συμπολίτες μας να συνεισφέρουν στη συγκέντρωση ειδών πρώτης ανάγκης (Εργατικό Κέντρο και Κοινωνικό Παντοπωλείο Πρέβεζας) και ζωοτροφών (χώρος διεξαγωγής της εμποροπανήγυρης στη Γέφυρα Καλογήρου).

το ΔΣ του Συλλόγου Γεωπόνων Πρέβεζας