ΠΡΕΒΕΖΑ: Αυτισμός και η σημασία της πρώιμης παρέμβασης, της Ροδάνθης Σωτηροπούλου

Τα τελευταία χρόνια, γίνεται ευρέως αποδεκτό ότι οι διαταραχές που σχετίζονται με τον αυτισμό εμπεριέχουν ένα μεγάλο φάσμα καταστάσεων.

Αλλιώς ονομάζονται  "Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές" (ΔΑΔ) ή “ Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος “ (ΔΑΦ) και  θεωρούνται νευρολογικές και αναπτυξιακές δυσλειτουργίες που εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία εκφάνσεων , ενώ προκύπτουν από διάφορους παράγοντες περιβαλλοντικούς και μη.

Ο ΑΥΤΙΣΜΟΣ λοιπόν είναι μία σύνθετη νευροβιολογική διαταραχή που τυπικά διαρκεί καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του ατόμου. Σήμερα, 1 στα 50 άτομα διαγιγνώσκονται με αυτισμό, καθιστώντας τον πιο κοινό από το συνολικό ποσοστό του παιδικού καρκίνου, του διαβήτη και του AIDS. Εμφανίζεται σε όλες τις φυλετικές, εθνικές και κοινωνικές ομάδες και είναι 4 φορές πιο πιθανό να εμφανιστεί σε αγόρια απ’ ότι κορίτσια.

Ο ΑΥΤΙΣΜΟΣ επιδρά στην φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου στις περιοχές της κοινωνικής αντίδρασης και της επικοινωνίας. Τα παιδιά και οι ενήλικες με αυτισμό έχουν τυπικές δυσκολίες στην λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία, την κοινωνική συναναστροφή και τις δραστηριότητες παιχνιδιού και ελεύθερου χρόνου. Η διαταραχή τους δυσκολεύει να επικοινωνήσουν με τους άλλους και να σχετιστούν με τον έξω κόσμο. Σε μερικές περιπτώσεις, επιθετικότητα και αυτο-τραυματιστικές συμπεριφορές μπορεί να εμφανιστούν. Τα άτομα με αυτισμό μπορεί να εμφανίσουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις κορμού (χτύπημα χεριών, περιστροφές κλπ) ασυνήθιστες αντιδράσεις σε ανθρώπους ή ελκυστικότητα σε αντικείμενα και αντίσταση στις αλλαγές στις ρουτίνες. Μπορεί επίσης να εμφανίζουν ευαισθησία στις 5 αισθήσεις της όρασης, ακοής, αφής, όσφρησης και γεύσης.

Η πρώιμη παρέμβαση λοιπόν, σε ένα κατάλληλο εκπαιδευτικό σκηνικό για τουλάχιστον δύο χρόνια στην προσχολική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές βελτιώσεις .Το κλειδί όμως για όλα τα παραπάνω είναι η πρώιμη διάγνωση, ώστε η παρέμβαση να ξεκινήσει άμεσα ξεκινώντας με τις κατάλληλες μεθόδους και τεχνικές, οι οποίες πάντα θα πρέπει να είναι εξατομικευμένες.

Έτσι , το παιδί βοηθιέται από πολύ νωρίς στην  ανάπτυξη κινητικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων, μέσω από διαδικασίες παιχνιδιού, αλληλεπίδρασης  και κοινωνικών  δραστηριοτήτων που εμπλέκουν, τόσο τους γονείς όσο και την υπόλοιπη οικογένεια στις καθημερινές  τους δραστηριότητες.

Επειδή λοιπόν ο χρόνος είναι πολύτιμος, η στάση και η άμεση κινητοποίηση των γονέων ή κηδεμόνων είναι σημαντική. Η σταθερότητα, απέναντι σε συγκεκριμένες αρχές και γενικές τεχνικές εκπαίδευσης, από νωρίς, αποτρέπει συγχύσεις και αυξάνει τια πιθανότητες για γρηγορότερη εκμάθηση των επιθυμητών συμπεριφορών, αλλά και την απαλοιφή ή μείωση των ανεπιθύμητων. 

Ένας έμπειρος και κατάλληλα εκπαιδευμένος λογοθεραπευτής, είναι ικανός,  μετά από τον πρώτο χρόνο της αρχικής διάγνωσης, σε ένα παιδί με αυτισμό, να γνωρίζει τη μελλοντική εξέλιξη του παιδιού.

Ροδάνθη Σωτηροπούλου